Aan de overkant…

Welke ervaringen en gedachten roept de grens tussen Noord-Frankrijk en België op bij wie een (groot) deel van zijn leven nabij die grens heeft doorgebracht? We vroegen het aan de Franse schrijfster Annie Degroote.

Degroote, is dat Belgisch?
Vlaanderen ligt toch in België hè?

Welnee! Ik zeg het steeds weer tegen mijn vrienden ‘van elders’: Vlaanderen ligt aan weerskanten van de grens.

Al op zeer jonge leeftijd kwam ik in aanraking met de ‘overkant’, met ‘het andere’, in zijn gelijkenis en verschil. Ik had het geluk bij een vreedzame grens te wonen. Inmiddels woon ik er wel niet meer, maar ik kom er vaak terug, en in mijn romans dompel ik me erin onder. Ik blijf een meisje uit Noord-Frankrijk, dat nog steeds veel banden met België heeft.

Mijn rechtstreekse voorouders zijn altijd in hun Vlaamse heimat blijven wonen. De streek zelf kwam geregeld onder een ander bewind te staan: Bourgondiërs, Habsburgers, Spanjaarden… Onder Lodewijk XIV werden we Frans, vandaar ons romaans kantje. Elk zijn karakter. Maar ondanks de grens hebben we veel gemeen: de carnavals, de kermissen, de reuzen, de beiaards, de molens, de staminees, het baksteen, de Noordzee, de keuken, gevoel voor eenheid en buitensporigheid, en de fiets! Mijn vader was een fietsenmaker, ‘Het zijn straffe mannen, “onze” Belgische coureurs,’ betoogde hij.

Ik herinner me een tv-opname met mijn vrienden Folon en Ronny Coutteure. We stonden op een wagen in de Kattenstoet van Ieper. We werden een beetje scheef aangekeken, totdat Ronny in het Nederlands uit de doeken deed wat Fransen daar in de stoet kwamen doen!

Daarna schreef ik mijn romans, vol liefde voor de Vlaamse schilderkunst, de Vlaamse gewoontes, de Vlaamse mythes. Ik ben doordrongen van die hele plaatselijke cultuur, die ook de mijne is… Waarom houd ik zo van de doeken van Bruegel, de poëzie van Maeterlinck, het exuberante en waanzinnige van De Ghelderode? Ik schrijf over de grote geschiedenis van onze voorvaderen. Een gemeenschappelijke basis die nooit zal verdwijnen.

Onze Belgische buren liggen me nog steeds na aan het hart, ik bewonder de creativiteit van hun kunstenaars. Velen steken de grens over, naar Parijs, en net als Brel, die voor mij de allergrootste is, weten ze het te maken, dankzij hun talent, hun humor, hun fantasie. U ziet, Belgische broeders, ik hou van u.

www.anniedegroote.com