Besmette Stad

literatuur Annelies Verbeke

1 min leestijd

VOORPUBLICATIE: De Besmette Stad van Annelies Verbeke en Sanneke van Hassel

Het artistieke antwoord van Annelies Verbeke en Sanneke van Hassel op de coronacrisis. Met dank aan deBuren en 'Bezette Stad' van Paul van Ostaijen.

Verloren en gevonden voorwerpen

literatuur Luc Devoldere

3 min leestijd

UIT HET ARCHIEF: Matthijs de Ridder over Louis Paul Boon in de eenentwintigste eeuw

Het archiefstuk 'Boon in de eenentwintigste eeuw' doet hoofdredacteur Luc Devoldere mijmeren over de grote schrijver.

Taaltoestanden

taal Fieke Van der Gucht

5 min leestijd

Dit is een klus voor de taaldetective

Fieke Van der Gucht vindt een ongedateerde cassette waarop ze als kind sprookjes navertelt. Maar hoe oud is ze precies in die opnames? De taaldetective komt in actie.

Besmette Stad

literatuur Luc Devoldere

2 min leestijd

Boem paukeslag!

Met Besmette Stad, het multimediaproject van deBuren, geven meer dan 60 Vlaamse en Nederlandse kunstenaars een antwoord op de coronacrisis. Ze laten zich inspireren door Van Ostaijens 'Bezette Stad'.

Column Hind Fraihi

maatschappij Hind Fraihi

5 min leestijd

Tussen God en goot gaapt een niemandsland voor Marokkanen

Tijdens de Nationale Herdenking riep Arnon Grunberg op alert te blijven voor antisemitisme. Daarbij vergeleek hij Marokkanen met Joden. Dat doe je beter niet, stelt Hind Fraihi.

maatschappij Ons Erfdeel vzw

1 min leestijd

Wat vind je van deze website? Vul onze enquête in

Heb je vijf minuten? We zijn op zoek naar enthousiaste lezers die onze enquête willen invullen.

Voor abonnees

Jaap de Jong

11 min leestijd

Wie gaf de meest koninklijke coronaspeech?

Vele Europese vorsten gaven tijdens de coronacrisis een toespraak. Hoe zetten ze hun woorden kracht bij? Wat betekenden de betrokken blik van Willem-Alexander en de stijve mimiek van Filip voor hun boodschappen? En wie gaf de beste speech?

taal Dirk Van Assche

3 min leestijd

Het Nederlands in Frankrijk verliest een expert. Hugo Ryckeboer (1935-2020)

Met de dood van taalkundige en dialectoloog Hugo Ryckeboer verliest het Nederlands in Frankrijk een van zijn belangrijkste specialisten.

kunst Maarten Buser

6 min leestijd

Emma van der Put pelt haar beelden af tot verstilde taferelen

In haar opmerkelijke video’s zit er een constante spanning tussen wat beweegt en wat stilstaat of is stilgezet. Mall of Europe is tot 21/6 te zien in Mu.ZEE (Oostende).

geschiedenis Ons Erfdeel vzw

2 min leestijd

Hoe staan de Lage Landen er 75 jaar na WOII voor? Lees het in ons nieuwe boek ‘Nulpunt 1945’

1945 was een nulpunt van de wereld waarin we nu leven. Waar staan de Lage Landen, 75 jaar na WOII, en welke richting gaan ze uit?

Column Thomas Heerma van Voss

literatuur Thomas Heerma van Voss

4 min leestijd

‘Misschien is die onduidelijkheid wel mijn reddingsboei’

Wat gebeurt er als Thomas Heerma van Voss zijn schrijfkamer niet meer uit mag? Dan vindt hij zijn eigenlijke debuut terug: een album vol gangsterrap.

maatschappij Albert Meijer

13 min leestijd

Hoe het apolitieke Songfestival soms verrassend politiek kan zijn

Waarom heeft het Songfestival, dat dit jaar in Nederland had moeten plaatsvinden, zo’n fascinatie voor verbroedering en diversiteit?

Voor abonnees

kunst Benjamin van Vliet

6 min leestijd

Voor Diamanda La Berge Dramm is haar viool als een lichaamsdeel

De piepkleine, hyperexpressieve muzikante herschrijft de regels van de klassieke concertwereld en rijgt genres aaneen alsof ze nooit níét met elkaar verbonden waren.

literatuur Woutje Vlaeminck

5 min leestijd

Zonder woorden van zacht verzet: Irina van Goeree (1924-2020)

Van Goerees dood vorige maand bleef onopgemerkt. Jammer, vindt Woutje Vlaeminck: ze schreef ontzettend mooi over het menselijk tekort.

De Franse Nederlanden Inge De Keyzer

10 min leestijd

Interreg geeft al dertig jaar vorm aan grensoverschrijdende samenwerking

In 1990 ging het eerste Interreg-programma van start. Tot op vandaag is het een van de belangrijkste financiële instrumenten om grensoverschrijdende samenwerking concreet vorm te geven.

maatschappij Matthieu Goeury

3 min leestijd

OPEN BRIEF: welke rol kunnen de kunsten spelen na de coronacrisis?

Kunstencentrum Vooruit blijft nog even dicht, en buigt zich intussen over de wereld na corona en welke rol de kunstinstellingen kunnen spelen. ‘Kunstenaars voorspelden dit heden, ze kunnen ook meewerken aan een nieuwe toekomst.’

literatuur Joke Van Caesbroeck

11 min leestijd

Joke Van Caesbroeck en Christophe Vekeman overbruggen de afstand in brieven

Tijdens de eerste weken van de coronalockdown schreven 24 Vlaamse auteurs elkaar brieven. Dit is de correspondentie tussen Joke Van Caesbroeck en Christophe Vekeman.

Paralipomena

maatschappij Luc Devoldere

2 min leestijd

Toeval is een soort ongeval

Wat is toeval? Hoofdredacteur Luc Devoldere filosofeert samen met Ludwig Wittgenstein over dit intrigerende woord.

Voor abonnees

geschiedenis Nico Wouters

10 min leestijd

Waarom het verzet in bezet België meer aandacht verdient

Het belang van het verzet in de Tweede Wereldoorlog behoort niet tot het collectieve geheugen van de Belgen. Merkwaardig, want het verzet kan een indrukwekkend palmares voorleggen.

taal Geert Bourgeois

4 min leestijd

Cyriel Moeyaert: twee roepingen, twee passies

Cyriel Moeyaert is honderd geworden. Hij heeft zich zijn hele leven ingezet voor het Standaardnederlands in Vlaanderen en voor de studie van het Nederlands van Frans-Vlaanderen.

Jan van Eyck

kunst An Faems

6 min leestijd

Kijken naar Van Eyck met de bril van de kanunnik

Het opgefriste Groeningemuseum nodigt ons met de intieme tentoonstelling Van Eyck in Bruges uit om te onthaasten.

Voor abonnees

maatschappij Walter van Hulst

8 min leestijd

Jonge designers kiezen voor duurzaam en circulair

Ontwerpers van de jonge generatie laten de grenzen tussen wetenschap, technologie, design en kunst vervagen in hun streven naar een betere wereld. Nederland loopt in de voorhoede van deze zoektocht.

Voor abonnees

maatschappij Miriam Rasch

5 min leestijd

Het is tijd om onze digitale soevereiniteit op te eisen

Marleen Stikkers alternatieve geschiedenis van het www biedt inspiratie voor een digitale toekomst die rekening houdt met publieke waarden.

Voor abonnees

maatschappij Tom Naegels

11 min leestijd

Hoe het migratiethema groeide binnen het Vlaams-nationalisme

De tegenstrijdige meningen binnen de Volksunie over wat ooit ‘gastarbeid’ heette, blijven relevant voor het huidige Vlaamse migratiedebat.

Voor abonnees

literatuur Lisa Rooijackers

4 min leestijd

‘Xenomorf’ van Jens Meijen leest als een encyclopedie van het uitsterven

De debuutbundel van de Jonge Dichter des Vaderlands is genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs

De Eerste Keer

literatuur Dirk Vandenberghe

4 min leestijd

In ‘Rauw & alsof’ van Valerie Tack krijg je begrip voor een moordenares

In haar debuut ontrafelt Tack hoe een vrouw verandert in een koelbloedige moordenares. Dat doet ze zo vakkundig dat je begrip en zelfs mededogen voelt.

literatuur Oscar Bouwhuis

13 min leestijd

Ongein in de polder: schrijver-rapper Pepijn Lanen

Pepijn Lanen is in de eerste plaats bekend als Faberyayo van De Jeugd van Tegenwoordig, maar deze taalknutselaar is ook schrijver.

Voor abonnees

maatschappij Casper Thomas

13 min leestijd

De verzorgingsstaat zou een vertrouwensstaat moeten zijn

De verzorgingsstaat, een grote naoorlogse realisatie, blijkt niet vanzelfsprekend en al helemaal niet eeuwig te zijn. Hoe behouden we het goede van het systeem in de hervorming die zich aandient?

Postkoloniaal België en Nederland

Voor abonnees

maatschappij Hind Fraihi

11 min leestijd

Waarom de dekolonisering haar doel voorbij dreigt te schieten

Het debat over dekolonisering staart zich al te vaak blind op symboolkwesties, en daardoor ontstaat geen toenadering, maar juist nog meer polarisering.

Voor abonnees

Trude Schermer

6 min leestijd

Waarom Vlaamse en Nederlandse doven elkaars gebaren niet altijd begrijpen

Inwoners van verschillende landen kunnen wel dezelfde taal spreken, maar hebben daarom niet noodzakelijk dezelfde gebarentaal.

Voor abonnees

literatuur Maarten Dessing

6 min leestijd

‘Ze deed of ze me niet kende’. Cliënt E. Busken van Jeroen Brouwers

Wat Brouwers’ twaalfde roman tot een meesterwerk verheft, is andermaal het verbluffend fris gebleven taalspel.

Voor abonnees

kunst Maarten Buser

5 min leestijd

Marie Reintjes wil álles kunnen schilderen

Vaak valt haar oog op alledaagse, bijna lullige onderwerpen: een radiator, twee laarzen, een stippeltjesonderbroek.

Voor abonnees

literatuur Lise Delabie

5 min leestijd

Hallo, dit gaat om een lichaam dat dienst weigert. ‘Condities’ van Thomas Heerma van Voss

Heerma van Voss schrijft over een schrijver die schrijft over een schrijver.

Voor abonnees

literatuur Jozef Deleu

3 min leestijd

’s Nachts zijn we meisje, soms jongen

Twee keer per jaargang bloemleest Jozef Deleu vier gedichten uit recent verschenen bundels. Deze keer: Eva Gerlach, Jens Meijen, Asha Karami en Peter Verhelst.

Voor abonnees

kunst Karin Wolfs

8 min leestijd

Oeke Hoogendijk maakte van ‘Mijn Rembrandt’ een ware kunstthriller

De Nederlandse documentairemaakster portretteert eigenaren van een Rembrandt-schilderij en orkestreert hun verhaal als een spannende detective over de jacht op een onbekende Rembrandt.

Voor abonnees

maatschappij Nicole Montagne

5 min leestijd

We zijn allemaal gelijk én uniek. ‘Optocht der tattoos’ van Henri Beunders

Henri Beunders onderzoekt de betekenis van tatoeages.

Voor abonnees

maatschappij Guido Vanheeswijck

6 min leestijd

Bas Heijne zoekt in ‘Mens/onmens’ naar een nieuwe vorm van betovering

Een driedelig essay over Verlichting, identiteit en polarisering.

Voor abonnees

kunst Bart Van der Straeten

8 min leestijd

Architect buitentrap: een monografie over Gaston Eysselinck (1907-1953)

De radicaal onverzettelijke Eysselinck krijgt de plaats die hij verdient in de cultuurgeschiedenis van de Lage Landen.

Voor abonnees

kunst Lutgard Mutsaers

5 min leestijd

Terug van nooit echt weggeweest: het Nederlandstalige lied

In ‘Watskeburt, Lage Landen?’ krijgen we de eigenzinnige canon die Peter Van Dyck belooft.

Voor abonnees

geschiedenis Aleid Truijens

6 min leestijd

Pannenkoeken en moddermuilen: Herman Pleij over de seksuele revolutie in de late middeleeuwen

Pleij schrijft over de ‘ontdekking’ van de seksuele lust en hoe die in literatuur en kunst is verbeeld.

Voor abonnees

literatuur Piet Gerbrandy

9 min leestijd

Hoe dichteres Albertina Soepboer zoekt naar onderstroming

De poëzie van Albertina Soepboer is een wonderlijk stemmenspel dat het gehele domein van de menselijke ervaring tracht te bestrijken.

Voor abonnees

geschiedenis Karen Derycke

7 min leestijd

Hoe Huib Hoste voor vernieuwing streed bij de wederopbouw van de Westhoek

Na de Eerste Wereldoorlog hielp architect Huib Hoste met de wederopbouw van de Westhoek. Maar zijn vernieuwende ideeën botsten met de bewoners en hun hang naar het verleden.

Verloren en gevonden voorwerpen

literatuur Luc Devoldere

1 min leestijd

UIT HET ARCHIEF: Piet Gerbrandy schrijft Leonard Nolens terug

Hoofdredacteur Luc Devoldere diept om de twee weken een artikel uit ons archief op, dat een ander perspectief geeft op de dingen, of dat een nieuwe betekenis krijgt na enkele jaren.

De papieren man

literatuur Dirk Leyman

20 min leestijd

‘De papieren man’: Jeroen Brouwers en Jan Cremer zijn 80 en ander boekennieuws

Met dit keer onder meer: coronaboeken, uitstel voor literaire topprijzen, gelegenheidsuitgaven voor 80-jarigen Jeroen Brouwers en Jan Cremer, ‘doordrammende kunstenaars’ én omgeschakelde boekhandels.

De Eerste Keer

literatuur Dirk Vandenberghe

3 min leestijd

Verscheurd tussen hartstocht en doodsverlangen

'Augustus' van Irma Maria Achten is een sensuele debuutroman over een onwaarschijnlijke liefde, hartstocht, doodsverlangen en familiegeheimen.

Taaltoestanden

taal Fieke Van der Gucht

3 min leestijd

Stiefmoederlijk behandeld

Stiefmoeders hebben hun naam niet mee. Ze verdienen een naam zonder negatieve bijklank, vindt taalwetenschapper Fieke Van der Gucht.

Voor abonnees

geschiedenis Jonas Roelens

9 min leestijd

Het Sodom van het Noorden. Homoseksuelen kregen de brandstapel in middeleeuws Brugge

Nergens in West-Europa werden homoseksuele mannen zo vaak vervolgd als in het laatmiddeleeuwse Brugge.

Voor abonnees

kunst Maarten Buser

5 min leestijd

De bouwwerken van Wessel Verrijt zijn altijd in beweging

De kunstenaar is voortdurend onderweg naar residenties, voorstellingen en exposities. Daar bouwt hij nieuw werk met een verfrissende houtje-touwtje-achtige uitstraling.

Voor abonnees

literatuur Glen Van Muylem

5 min leestijd

Volgend jaar ligt er vast een coronaroman op je nachtkastje

In virale tijden (her)ontdekken we massaal pandemiefictie. Ook schrijvers wagen zich er steeds meer aan. ‘Binnen een jaar spreken we wellicht van de coronaroman.’

literatuur Thomas Pierrart

4 min leestijd

Van zwarte pokken tot kleurloosheid: pandemiefictie in het Nederlands

Ontdek de Nederlandstalige pandemiefictie aan de hand van deze staaltjes.

Voor abonnees

kunst Hendrik Tratsaert

8 min leestijd

Even weg, zo terug: kunstenaar Mark Manders laat de kijker zelf zoeken

‘De afwezigheid van Mark Manders, de overzichtsexpo van deze Nederlandse kunstenaar in Bonnefanten (Maastricht), is opnieuw open (2/6 tot 23/8). En dat is uitstekend nieuws.

Voor abonnees

literatuur Dorian Cumps

5 min leestijd

Marga Minco: een schrijverschap in het teken van de Shoah

Op 31 maart 2020 is Marga Minco (pseudoniem van Sara Menco) 100 geworden. Haar oeuvre is een onophoudelijke poging het oorlogsverleden te verwerken.

literatuur Luc Devoldere

5 min leestijd

Van Rijsel naar Trieste: het verhaal van schrijver Boris Pahor (106)

Hij overleefde de Spaanse griep en de concentratiekampen. Hij ondervond de drie ideologieën van de 20ste eeuw aan den lijve en bestreed ze. Op 1 mei 1945 stapte hij uit de trein in Rijsel.

Voor abonnees

literatuur Philippe Noble

8 min leestijd

Etty Hillesum: een verstoord maar onverstoorbaar leven

Gabriël Metsustraat 6 in Amsterdam, het huis waar Etty Hillesum in de oorlog haar dagboeken schreef, wordt bedreigd met sloop. Er is een petitie om dat te voorkomen. Philippe Noble, de Franse vertaler van haar werk, licht het belang van deze unieke auteur toe.

Onbegrensd

De Franse Nederlanden Bart Noels

5 min leestijd

De Schelde vervuild: een kroniek van kromme communicatie

De afgelopen weken vond een ongeziene milieuramp plaats in de Franse en Belgische Schelde. Tonnen vissen vonden de dood als gevolg van zuurstoftekort, veroorzaakt door een ongeluk met afvalwater. Een kroniek.