literatuur
K. Schippers (1936-2021): beeldend kunstenaar onder de schrijvers
Schrijver en dichter K. Schippers is op 84-jarige leeftijd overleden. Hij heeft ruim veertig titels op zijn naam staan, in diverse genres. Schippers’ werk is doordrongen van ‘de hunkering, het raadsel, de droom, het spel, de ernst, de gein, de nimmer te stillen verbazing’.
Op 12 augustus is K. Schippers, pseudoniem van Gerard Stigter, gestorven in zijn woonplaats Amsterdam, de stad waar hij in 1936 ook het levenslicht zag. Patricia de Groot, redacteur van Schippers: “Uitgeverij Querido rouwt om het verlies van haar dierbare schrijver en vriend K. Schippers, die meer dan zestig jaar aan de uitgeverij verbonden is geweest – en met wie het altijd een feest was om samen te werken.”
Schippers heeft een uniek oeuvre bijeen geschreven, waarin hij het toeval en het speelse ernstig nam. Hij schreef in totaal ruim veertig romans, poëziebundels en bundels verhalen en beschouwingen. Op typisch schipperiaanse wijze vermengde hij in alle genres fictie, documentaire en autobiografie.
Zijn gedicht ‘De ontdekking’ is een van de meest geliefde en geciteerde Nederlandse gedichten:
Als je goed om
je heen kijkt
zie je dat alles
gekleurd is
Barbarber
In 1963 debuteerde K. Schippers als dichter met de bundel De waarheid als De Koe, in 1971 als romanschrijver met Een avond in Amsterdam. Eerder al, in 1958, had hij samen met J. Bernlef en G. Brands het legendarische literaire tijdschrift Barbarber opgericht. Over hun vriendschap verscheen eerder dit jaar nog een boek van Toef Jaeger. Schippers was ook een van de bedenkers van het cultureel tijdschrift Hollands Diep, dat van 1975 tot 1977 bestond.
Kunstliefhebber
Zijn naam als ‘beeldend kunstenaar onder de schrijvers’ heeft Schippers mede te danken aan zijn essays over kunst, die hij gedurende decennia publiceerde in NRC Handelsblad en die ook in boekvorm verschenen. De recentste daarvan is Andermans wegen, dat begin 2020 uitkwam.
In 2010 verscheen van Schippers De bruid van Marcel Duchamp, een eerbetoon aan de Franse kunstenaar die hem de ogen opende. Onze recensent Kurt De Boodt schreef daarover deze fraaie woorden, die evengoed van toepassing zijn op Schippers’ oeuvre:
(…) zeg nu zelf, het mooiste in het leven, de liefde en de kunst, dat zijn toch, in willekeurige volgorde: de hunkering, het raadsel, de droom, het spel, de ernst, de gein, de nimmer te stillen verbazing?
Samen met Kees Hin maakte Schippers vele documentaires en de speelfilm Het schaduwrijk (1993).
Bekroond
Schippers’ werk is veelgeprezen. Hij ontving de P.C. Hooft-prijs voor beschouwend proza in 1996, een jaar later gevolgd door de Pierre Bayle-prijs voor zijn kunstkritieken. In 1983 werd zijn roman Beweegredenen bekroond met de Multatuliprijs, en in 2006 ontving hij de Libris Literatuur Prijs voor Waar was je nou, de roman die al snel uitgroeide tot een bestseller. In 2014 schreef hij Buiten beeld, het Poëziegeschenk van de Poëzieweek.
In 2015 maakte de VPRO een videoportret van Schippers. Bekijk het hieronder.
Gezien worden
Nog dit jaar verscheen Schippers’ lovend ontvangen en herdrukte roman Nu je het zegt, waarover hij op televisie vertelde in Brommer op zee (hier nog te bekijken).
Naar aanleiding van die roman werd hij ook in Het Parool geïnterviewd. In dat gesprek maakte hij bekend dat hij ongeneeslijk ziek was. Titel van dat stuk? “De dood? Hoepel op zeg.”
De dood heeft niet naar Schippers’ woorden geluisterd. Laat ons dat wel doen, en proberen onbevangen te kijken en schrijven zoals alleen hij dat kon:
Je hebt de dingen niet nodig
om te kunnen zien
De dingen hebben jou nodig
om gezien te worden
Reactie plaatsen
Aanmelden