EUROPA EN ORANJE. Een nieuwe blik op de lange negentiende eeuw in de biografieën van Willem I, II en II

In het najaar van 2013 verschenen er drie koningsbiografieën als opmaat voor de viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden. Al gauw wordt duidelijk dat de biografen Jeroen Koch (Willem I), Jeroen van Zanten (Willem II) en Dik van der Meulen (Willem III) voor een brede invalshoek hebben gekozen. Deze opzet vormt geen belemmering voor de leesbaarheid. De karakters van de Oranjevorsten helpen daarbij een handje, want er is genoeg smeuïgs te melden: Willem I was een onbuigzame, jaloerse man, die bij een hofdame van zijn vrouw vier kinderen verwekte. Willem II hield zich met duistere zaakjes bezig en raakte hoe langer hoe meer verstrikt in complotten van allerlei aard. Maar de opvliegende, overspelige en wispelturige gedragingen van Willem III spannen toch wel de kroon.
Veel aandacht is er in de biografieën vanzelfsprekend ook voor de politieke cultuur en de almaar veranderende verhouding tussen de koning, regering en volksvertegenwoordiging en ook tussen vorst en volk. De gedetailleerde beschrijvingen maken inzichtelijk hoe het Nederlandse politieke landschap – meestal ondanks de koning, af en toe dankzij de koning – veranderde, en dat de invloed van de Oranjes langzaam maar zeker afnam.