www.de-lage-landen.com
De taalcolumn van Fieke Van der Gucht gaat deze keer over mopperaars en mensen die klagen over de achteruitgang van taalvaardigheid bij studenten.
De verspreiding van de eigen taal en cultuur in de wereld is politiek en economisch rendabel én diplomatiek en cultureel succesvol. Dringt die boodschap door tot de overheden?
Een beschaafde natie in Europa is het aan zichzelf verplicht een vertaalcultuur gaande te houden. Dat is concrete cultuurpolitiek.
De ideeën van August Vermeylen, de eerste rector van de vernederlandste Gentse universiteit, blijven relevant in tijden van verengelsing.
Herbeleef alle lezingen van ‘Mijn ziel erkent het oude Gent’, het afscheidscolloquium voor Herman Balthazar.
De lezer krijgt amusante weetjes en de vruchten van recent wetenschappelijk onderzoek.
Op 1 september 2019 opent in Duinkerke een kleuterklas waar de onderwijstaal de helft van de tijd Nederlands en de andere helft Frans zal zijn.
De tweede taalcolumn van Fieke van der Gucht, over namen van vondelingen. Maak kennis met Anna Catharina Ananas en Guilielmus Koeck.
Zal er veel politieke geestdrift zijn voor de nieuwe aanbevelingen?
Woorden gaan in de ban en wie met iemand van mening verschilt, verwijt de ander al gauw aan framing te doen. Staat de taalpolitie voor de deur?
De studie van onze taal en literatuur gaat door zwaar weer. Tijd voor een neerlandistiek die assertief duiding levert bij actuele kwesties.
We hebben in Europa geen andere keuze dan zo meertalig mogelijk te worden. Vlamingen en Nederlanders moeten het voortouw nemen.
Paulien Cornelisse maakt de titel van haar boek, Taal voor de leuk, helemaal waar.
Laten we taal op haar vrije beloop of mogen we nog regels opleggen?
Iedereen moet weten wat correct Nederlands is. Maar er moet ook ruimte zijn voor andere variëteiten. Want dé standaard spreekt niemand.
Wat zijn de bewegingen in de internationale neerlandistiek, de successen en de gevaren?
De taalcolumn van Fieke van der Gucht. ‘Tussen mijn nichtje en mijn grootvader gapen de jaren. Het werkwoord sturen heeft daar slinks gebruik van gemaakt.’
In 2019 viert de oudste vakgroep Nederlands in het Verenigd Koninkrijk, verbonden University College London, haar honderdjarige bestaan. Maar valt er wel wat te vieren?
Eerste artikel in de reeks over de situatie van de universitaire neerlandistiek in verschillende regio's over de hele wereld.
Nederland heeft zijn taal niet opgelegd in de koloniën, waardoor taalnationalisme er geen rol speelde. Daarom verengelst Indonesië zo snel.
In de Caraiben is de toegang tot onderwijs niet optimaal geregeld. Dat is mede het gevolg van de sterke positie van het Nederlands.
Recensie van: Gert De Sutter (red.), De vele gezichten van het Nederlands in Vlaanderen. Een inleiding tot de variatietaalkunde, Acco, Leuven / Den Haag, 2017, 356 p.
Recensie van: Nicoline van der Sijs, Yankees, cookies en dollars, Amsterdam University Press, Amsterdam, 2009, 328 p.
Schrijver Kees 't Hart was van meet af aan gefascineerd door het bizarre Nederlands van de rapgroep De Jeugd van Tegenwoordig, die hits scoorde met 'Watskeburt' en 'Hollereer'. Dankzij een ‘krankzinnig toeval' kreeg hij de kans om een tijdje met hen op te trekken. In dit artikel tracht hij greep te krijgen op hoe deze rappers hun teksten schrijven en wat ze ermee willen uitdrukken. Hij constateert dat Vjèzze Fur, Willie Wartaal en P. Fabergé heel wat literaire procedés gebruiken, maar belandt ook in een ‘labyrinth aan mogelijkheden en verwijzingen'.
De auteur vertrekt in dit artikel van een gestencilde publicatie uit 1968 die hij toevallig aantrof in de Amsterdamse universiteitsbibliotheek. Frappant aan deze tekst, geschreven door neerlandicus Wytze Hellinga, is het grote wetenschappelijke elan en een enorm vooruitgangsgeloof. De publicatie toont een neerlandistiek die niemand meer uit eigen ondervinding kent: een sterk expanderend vak, niet alleen qua studentenaantallen, maar ook qua personeel. Van daaruit stelt de auteur zich drie vragen. Welk punt markeert Hellinga in de ontwikkeling van de neerlandistiek, of beter gezegd, wat is er met het elan van 1968 gebeurd? Hoe kijken we inmiddels aan tegen de alomvattende vakopvatting die Hellinga toen met zoveel aplomb tentoonspreidde? In welke richting hebben de wetenschappelijke ambities van de neerlandistiek zich ontwikkeld? En in het verlengde hiervan komt een vierde vraag: laat zich op basis van recente ervaringen een visie destilleren op een kansrijke toekomst voor de neerlandistiek?
Is sms-taal een bedreiging of juist een impuls voor het Nederlands? Wie de krant in de gaten houdt, leest met enige regelmaat berichten over de slechte invloed van dergelijk taalgebruik op de ontwikkeling van het Nederlands bij kinderen en jongeren. Tegelijkertijd laten sommige taalkundigen een veel minder somber geluid horen, variërend van “chatten stimuleert het schrijven, maar onze leerlingen moeten ook de formele schrijfconventies leren”, tot een lofzang op het afwerpen van het juk van de schrijftaal. Dit artikel vat de conclusies samen van het bestaande onderzoek over de mogelijke invloed van sms-taal op onze schrijfvaardigheid.
De auteur betoogt in dit artikel dat het decreet dat een versoepeling beoogt van de taalregeling voor het Vlaamse hoger onderwijs, schadelijk is voor het Nederlands als cultuurtaal. Als alternatief pleit hij voor internationaal toegankelijke doctorale scholen geassocieerd aan de excellentiecentra van de Vlaamse universiteiten.
Ontfransing is de trendbreuk in de verkiezingsuitslagen van Franstalige lijsten in de Vlaamse Rand: bij de lokale en provinciale stembusgang in België op 14 oktober 2012 gingen deze lijsten voor de allereerste keer sinds de vastlegging van de taalgrens (1962-'63) vrijwel overal achteruit, en boekten Vlaamse lijsten vrijwel overal winst. Dit betekent op middellange termijn het einde van de Franstalige partij FDF (Féderalistes Démocrates Francophones), en de definitieve beveiliging van Vlaams-Brabant. Het spook van de “olievlek” – of een uitbreiding van Brussel op Vlaams gebied – zal kunnen verdwijnen.
In Nederland en Vlaanderen wordt er al tientallen jaren gerapt in de moedertaal: nederhop. Hiphop is een muzieksoort waarin het vooral draait om de teksten. Toch hebben rappers meestal geen zoetgevooisde stemmen. Ook zijn er geen ingenieuze gitaarsolo’s of spetterende drums om zich achter te verbergen: “Alles wat ik heb, zijn m’n ballen en m’n woord”, aldus veel rappers. Volgens Brainpower moet de rapper “zo ongeveer in zijn eentje het feest gaande houden. Dan ga je niet zeggen ‘Ik ben een kamerplantje en kots me maar uit.’ Nee, je bouwt een toer.” Als het vooral om je woorden draait, kun je maar beter een grote mond hebben.
Nederland en België zijn geen Amerika en niet elke rapper komt uit een getto, maar ook bij ons is het belangrijk om street credibility, straatgeloofwaardigheid, te hebben en verbale spierballen te tonen op een beat. In de Lage Landen is er geen diepe rivaliteit tussen steden of kusten, zoals in Amerika. Vlaamse rappers werken gewoon samen met Nederlandse.
De term nederhop is verzonnen door Def P, de frontman van de Amsterdamse groep Osdorp Posse. Hij experimenteerde aan het eind van de jaren tachtig al met rappen in het Nederlands.
Nu, een aantal decennia later, is nederhop een geaccepteerd muziekgenre. Vlaamse rap wordt vaak gezien als “het kleine, zieke, gehandicapte en vooral stotterende broertje van onze noorderburen”, aldus de website Vlaamserap.be, maar de scene groeit.
In de nederhop wordt veel geleend uit het Engels, maar ook vaak creatief vertaald.
Rappers schelden ook vaak: door Def P kwam moederneuker in Van Dale, een vertaling van het Engelse motherfucker.
Rappers gebruiken vaak breed uitgewerkte vergelijkingen en spelen daarin met figuurlijke en letterlijke woordbetekenissen. Zo worden veel rapmetaforen tegelijkertijd ook woordspelingen.
Nederhoppers vormen ook neologismen, nieuwe woorden. Ze combineren bijvoorbeeld woorden of stukjes woorden die we al kennen
Ook voorzetsels worden in de nederhop soms anders gebruikt. In de hiphop kan iemand aan zijn. Aan is dan ineens een bijvoeglijk naamwoord en een eigenschap. Als je aan bent, ben je stoer.
Nederhoppers vernieuwen de taal: ze lenen, vertalen en maken woorden, jongleren met woordbetekenissen en battelen met letterlijk en figuurlijk taalgebruik. Rappers hebben een tien voor taal.
"
