Paul de Wispelaere. Het eindeloze verzet tegen de voltooiing

Per 1 januari 1992 nam Paul de Wispelaere afscheid als hoogleraar moderne Nederlandse literatuur aan de Universitaire Instelling Antwerpen. Tegelijkertijd verschenen twee belangwekkende publikaties: \Tekst en context\", een keuze uit de ongebundelde artikelen en essays van De Wispelaere, en \"Het verkoolde alfabet\", een dagboekroman. De Wispelaere liet zich in zijn kritisch werk inspireren door de Franse Nouvelle Critique en meer in het bijzonder door Roland Barthes. Hij heeft met hem het verzet gemeen tegen de vereenzelviging met één bepaald beeld en de voorkeur voor openheid en veranderlijkheid, voor onvoltooidheid en ongrijpbaarheid. De Wispelaere cultiveert de ambivalentie, de tegenstrijdigheid, niet alleen in literaire teksten, maar ook in de eigen persoonlijkheid en in het eigen creatieve werk.In \"Het verkoolde alfabet\" vermengt hij het kritisch-essayistische en verhalende genre absoluut. Het fragmentarische karakter van het boek verantwoordt aan een bewuste keuze: De Wispelaere zweert bij de onvoltooidheid. Maar de zinnen en de fragmenten verwijzen naar een eenheid, een synthese: via taal, via het schrijven kan een wereld worden opgeroepen waarin een verloren eenheid denkbaar is, waarin een verzoenende synthese van als complementair aanvaarde tegenstellingen tot de mogelijkheden behoort. In die zin kan \"Het verkoolde alfabet\" het dagboek van de aanvaarding, van de rust worden genoemd. Paul de Wispelaere, \"Het verkoolde alfabet. Dagboek 1990-1991\", De Arbeiderspers, Amsterdam, 1992. Paul de Wispelaere, \"Tekst en context. Artikelen en essays over moderne Nederlandse en buitenlandse literatuur\", ed. K. Humbeeck en G. Wildemeersch, Universitaire Instelling Antwerpen, Antwerpen, 1992."