Eilandjes van wanorde, lieflijke, eigen wanorde
(Geert van Istendael) Ons Erfdeel - 1997, nr 4, pp. 532-541
Bijna twaalf jaar is het geleden dat ik een curieus boek in handen kreeg. De held van het potspel, zo heette het en ik was meteen weg van de rare, rommelige gans op het omslag, net een vuilnismagneet. Heen- en weerbladerend zag ik op bladzijde 58 de tekening van een onheilspellende dwerg met een monsterlijk groot hoofd en ik trof her en der bizarre gedichtjes aan:
Geesten van stand wonen, men weet het,
gaarne onder een steen.
En niet alleen in het theehuis denkt men zo beminde,
de schorpioen, de grijze pissebed, de vaal gezinde
muis kan het u vertellen.
Vreemd volk, vriendelijk voor vrienden, vreselijk voor vijanden, ...(1)
Ik was verloren. Dit boek beloofde mij een combinatie van verrukkingen die mij tot op dat moment slechts afzonderlijk en zeer zelden ten deel waren gevallen, met name dankzij kloosterruïnes, oude Engelse kinderboeken en de aanblik van bejaarde anarchisten. De held van het potspel heeft die beloften niet alleen gehouden, het werk overtrof al mijn verwachtingen.
Is het een in het ongerede geraakte verzameling fantastische vertellingen? Is het een elegante ode aan de processen van rotting en verval? Het notitieboek van een excentrieke genealoog? Wondere mengsels van de negentiende en de late twintigste eeuw, dat zijn Kuiks slingerende, herhaaldelijk afknappende verhaallijnen. Je sluipt haar geschiedenissen binnen, desnoods dwars door ‘... al te veel gesopte, besmookte vensters...'.(2) Of je roeit door schemerige kreken naar nooit voorspelbare geheimenissen, zoals in Klein Arcadië, een van haar allermooiste verhalen, opgenomen in Piranesi & zijn dochter. Steeds weer dwingt ze je, zacht maar beslist, af te wijken van het rechte pad, omdat aan de rand van een zin een nevenfiguur of een bijbeschouwing lokt; ik zou zeggen dat ze de methodes van Lawrence Sterne toegepast heeft op het verloop van een avonturenroman. Is Schateiland van Robert Louis Stevenson niet een van haar lievelingsboeken?
De schrijver - overigens, dat klopt al heel lang niet meer. Het moet zijn: schrijfster. Op de kaft stond de naam William D. Kuik, nu staat op de boeken Dirkje Kuik en voor wie daaraan mocht twijfelen, dat is een vrouwennaam.
"Verder lezen?
Dit is een artikel waarvoor je moet betalen. Koop dit artikel of neem een abonnement om toegang te hebben tot alle verhalen van de lage landen.
Reactie plaatsen
Aanmelden