Wetenschap als godsbewijs. Jan Wim Buismans cultuurgeschiedenis van onweer

Het jongste boek van Jan Wim Buisman Onweer heeft als ondertitel: een kleine cultuurgeschiedenis 1752-1830. Zijn bescheidenheid siert de auteur, maar de opzet van zijn boek is allerminst klein. De studie stelt scherp op de gevolgen van de uitvinding van de bliksemafleider.

De voorbije jaren hebben tal van natuurrampen de wereld geteisterd: tsunami’s, overstromingen, aardbevingen, en – dichter bij huis – hevige onweders. In West-Europa weten de meesten dat we zelf verantwoordelijk zijn voor veel van dat onheil: het is immers het gevolg van de opwarming van de aarde, die veroorzaakt wordt door menselijke activiteit. Tegelijk geloven we ook in de mogelijkheid om, dankzij doorgedreven onderzoek, de gevolgen van de klimaatverandering tegen te gaan. Meer kennis over het fenomeen zal ertoe leiden dat we het beter kunnen controleren. Dat geloof in de empirische wetenschap is niet recent: het treedt al sinds de vroegmoderne tijd en de verlichting prominent naar voren, en het gaat vaak gepaard met een tendens van secularisering en “onttovering” van de natuur.