VOOR EN NA DE ELLENDE. Tsjechov in onze tijd

Het is momenteel een en al Tsjechov wat de klok slaat op de Nederlandse en (in mindere mate) Vlaamse toneelpodia. Niet één van de in dit werk besproken Tsjechov-voorstellingen lijkt op een van de andere. Dat Tsjechov anno nu zoveel gespeeld wordt, kan te maken hebben met de intuïtie van theatermakers die in crisistijd een bepaalde koers menen te vinden bij een monumentale auteur als Tsjechov. Maar om werkelijk een actueel statement te kunnen maken, zien ze zichzelf dan toch weer genoodzaakt weg te dwalen van de inhoudelijke kern.

In zijn Geschiedenis van de Russische literatuur (1985) heeft Karel van het Reve helder uitgelegd “dat Tsjechovs meesterschap juist het resultaat is van de uitwijkende bewegingen die hij zijn hele leven gemaakt heeft om niet bij een bepaalde levensbeschouwing terecht te komen”. Juist daarom is het altijd oppassen geblazen wanneer theatermakers Tsjechov een bepaalde visie willen opdringen. Zijn stukken moeten voor zichzelf spreken, duidelijk laten wat duidelijk is, maar vooral ook raadselachtig laten wat raadselachtig is.

"