maatschappij
Verlichtingsdenker met blinde vlek. Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat
In zijn nieuwe boek Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat, richt de jonge Gentse wetenschapsfilosoof Maarten Boudry zijn pijlen op de “negatieve illusies”. Opnieuw betoont hij zich een geharnaste verdediger van Verlichting en Vooruitgang die de pessimistische perspectieven met een lawine van argumenten, cijfers en grafieken te lijf gaat.
Vooruitgangsoptimisme is uit, doemdenken in de mode. Het wemelt tegenwoordig van de sombere toekomstverwachtingen, afkomstig zowel van links als rechts. De westerse beschaving staat op het punt ten onder te gaan, Europa valt ten prooi aan een fatale islamisering. De klimaatcrisis bedreigt het leven op aarde, inclusief dat van de mens, het neoliberalisme zorgt wereldwijd voor een rampzalige toename van ongelijkheid. Het racisme neemt steeds verontrustender vormen aan, en zeg nu zelf: heeft alle vooruitgang de mensheid ook maar een spat gelukkiger gemaakt? Malaise alom – althans zodra de blik iets verder reikt dan het persoonlijke leven, want dáárover is men vreemd genoeg doorgaans wél tevreden.
Verder lezen?
Dit is een artikel waarvoor je moet betalen. Koop dit artikel of neem een abonnement om toegang te hebben tot alle verhalen van de lage landen.
Reactie plaatsen
Hartelijk dank,
Toch verdient deze tekst enkele opmerkingen, waarvan niet altijd duidelijk is of ze zich tot Maarten Boudry of Arnold Heumakers moeten richten.
1) Het is een populaire misvatting dat de Bastille werd bestormd om gevangenen te bevrijden. Het is om wapens te hebben dat de revolutionairen de Bastille hebben bestormd (en om de macht van de koning te breken werd die Bastille nadien afgebroken). De bevrijde "10 gevangen" waren slechts een bijproduct.
2) We beleven vandaag inderdaad niet "de meest racistische tijden", maar evenmin de minst racistische.
3) Het is complete nonsens de betogende klimaatjongeren doemdenkers te noemen. Het feit dat ze betogen en handelen bewijst dat ze overtuigd zijn dat de mensheid handelen kan, en de problemen kan oplossen. Maar wel op een andere dan de gebruikelijke manier, waarbij op technische oplossingen gerekend wordt. Het doemdenken zit wellicht meer aan de kant van de zelfverklaarde ecomodernisten.
4) En wat de verstoorde harmonie tussen mens en natuur betreft. Die relatie was misschien niet harmonieus, maar de mens was wel véél zwakker dan hij vandaag is.
5) De vraag mag gesteld of het predicaat "progressief" op mensen als Maarten Boudry nog van toepassing is. Als je sneller loopt of denkt te lopen dan anderen, maar je van straat vergist...
Aanmelden