MET OPEN VIZIER. Foam en Huis Marseille, fotografiemusea in Amsterdam

Eva Besnyö kreeg kort na de Tweede Wereldoorlog van Willem Sandberg, directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, een uitnodiging om een fotografietentoonstelling samen te stellen. Ze was zo opgetogen, vertelde ze vijftig jaar later, dat ze er voor het gesprek van afzag de paarse trui aan te trekken waarop ze zo trots was, een bijzondere aanwinst in die tijden van schaarste. Sandberg hield niet van paars, zijn voorkeur ging uit naar primaire kleuren. Besnyö wilde hem ontzien vanwege zijn oog voor fotografie, iets wat niet vanzelf sprak in een museum voor hedendaagse kunst. Al vanaf 1936 exposeerde en verzamelde het museum fotografie en het bleef dat met regelmaat doen. Tot in 1976 een piepjonge Els Barents werd aangesteld als eerste conservator fotografie en het Stedelijk Museum zich ook op dat vlak als voorhoedemuseum liet kennen. Barents beschikte van meet af aan over kennis en een feilloze intuïtie. Liefhebbers kwamen niet alleen naar het museum voor klassieke fotosequenties en polaroidfoto’s, maar ook voor een jonge Cindy Sherman en de befaamde Robert Mapplethorpe.

Het was dan ook een briljante zet van de familie De Pont om Els Barents, die inmiddels haar vleugels internationaal had uitgespreid, te betrekken bij het plan om een museum voor fotografie te stichten in Huis Marseille, het voormalige juristenkantoor aan de Keizersgracht waar Jan de Pont, grondlegger van het familiekapitaal, advocaat was geweest. Bij opening in 1999 bleek het een onverwacht geschenk aan Amsterdam. Toen in 2001 nog een tweede fotografiemuseum opende in dezelfde stad, Foam, was de honger naar een fotografie-instituut niet alleen voorlopig gestild, er ontstond bij het publiek onmiddellijk een vurig enthousiasme over de ontwikkeling van beide musea.

Beide musea richten zich voornamelijk op de actuele fotografie, maar veronachtzamen daarbij de geschiedenis niet. Wel leggen ze totaal verschillende accenten.

"