Maar is het kunst? Outsider art van Collectie De Stadshof in Museum Dr. Guislain

In 2002 verwierf Museum Dr. Guislain het enorme bruikleen van de Nederlandse Collectie De Stadshof, bestaande uit meer dan zesduizend werken van meer dan vierhonderd internationale outsiderkunstenaars, waaronder de belangrijkste namen in het genre. De collectie wordt sindsdien permanent in wisselende samenstellingen getoond in het Gentse museum.

Een bezoek aan het Guislain daagt de geoefende museumbezoeker uit. Verwacht geen strak witte museumzalen, optimaal uitgelichte kunstwerken en krakende parketvloeren. Geen design bewegwijzering, glossy boekwinkel of trendy museumcafé. Ook geen hedendaagse architectuur die contrasteert met het negentiende-eeuwse gebouw, evenmin een beeldentuin. Wat wel? Zonder opsmuk nodigt Guislain uit om contact te maken met een andere, parallelle wereld van kunst, kunstenaars en psychiatrie. Of zoals het museum het zelf verwoordt: “om uw algemeen mensbeeld te verdiepen en te verrijken”. Toch wringt er iets.

Bij het betreden van het gebouw rond de centrale cour, waar Collectie De Stadshof te zien is onder de titel De Kabinetten, vertelt een vriendelijke gastvrouw over de kenmerken van de outsiderkunst. Horror vacui en plat perspectief, dat is waar deze kunstenaars, die het hoogstpersoonlijke tot motief maken, zich van bedienen. Hun werk wordt outsiderkunst genoemd omdat ze zich als kunstenaar buiten het officiële kunstcircuit begeven. Dat roept meteen vragen op: stijlkenmerken, onderwerpen, kunstcircuit… Wie zijn die kunstenaars? Waar en hoe maken zij hun werk? Wat is kunst? Wie bepaalt dat ook alweer?