“ER IS GEEN REDEN OM IN HET BOS TE GAAN HUILEN”. Paul De Hert en Bas Heijne in debat over privacy

“Kinderen die vandaag worden geboren, zullen opgroeien zonder enig idee van privacy. Ze zullen nooit weten wat het betekent om een moment voor zichzelf te hebben, een niet opgenomen, niet geanalyseerde gedachte.” Aan het woord is Edward Snowden, de klokkenluider die in juni 2013 aan het licht bracht dat het Amerikaanse National Security Agency wereldwijd en op grote schaal neust in de online activiteiten van miljoenen burgers.

Snowden is ook de man die ervoor heeft gezorgd dat u nu dit artikel aantreft in Ons Erfdeel. Door zijn onthullingen is privacy niet meer weg te denken uit het publieke debat. Dat thema raakt zowel aan hele grote dossiers (naast NSA en Edward Snowden passeren ook steeds Wikileaks en Julian Assange) als aan erg individuele zaken (uw Facebook-pagina of uw gepersonaliseerde supermarktfolder), maar in beide gevallen is de teneur steevast: onze privacy staat onder druk.

Ons Erfdeel bracht hierover twee prominente stemmen samen voor een dubbelinterview: de Vlaming Paul De Hert (°1965, professor aan de Vrije Universiteit Brussel, hoofddocent aan de Universiteit Tilburg en gespecialiseerd in de terreinen van privacy, mensenrechten en strafrecht) en de Nederlander Bas Heijne (°1960, schrijver, vertaler, essayist en columnist bij NRC Handelsblad). De Hert en Heijne gingen in januari 2014 in debat over de toekomst van de privacy in de Lage Landen en ver daarbuiten. Hun gesprek vond plaats in het Vlaams-Nederlands Huis deBuren in Brussel. Gespreksleider was Kristof Clerix (°1978), journalist bij het tijdschrift MO*magazine, dat mondiaal nieuws brengt. Hij is onder meer gespecialiseerd in het thema veiligheid.

"Het gaat heel goed met onze privacy", zegt De Hert verrassend genoeg aan het begin van het debat. "Privacy, op een positieve manier en los van alle schendingen, is je kunnen ontwikkelen. Het is de vrijheid om je als individu te ontplooien. En ik heb het gevoel dat het daarmee niet zo slecht gaat", licht hij toe. Heijne plaatst kanttekeningen bij wat De Hert zegt: "Volgens mij is het idee van privacy heel erg veranderd. Grof samengevat: je hebt de persoonlijke levenssfeer en de publieke levenssfeer, en er is er een tendens vanuit allerlei hoeken – de autoriteiten en de commerciële sfeer maar ook de samenleving zelf – om te zeggen: nee, de privésfeer is onderdeel van de publieke sfeer. (...) De grens tussen privé en publiek wordt bedreigd of zelfs opgeheven. Dat is wat er volgens mij aan de hand is.”