DREMPELS, KNELPUNTEN, AANBEVELINGEN. Theaterrapport “Over het Voetlicht” van de Commissie Ter Horst

In het Twentse Borne, in het oosten van Nederland, bracht ik mijn jeugd door: een groot katholiek gezin met aan het hoofd een vader die niet alleen vanwege zijn maatschappelijke betrokkenheid, maar ook door zijn optredens als acteur in het amateurtoneel enige bekendheid genoot. Eind jaren vijftig, begin jaren zestig: dat waren de hoogtijdagen van de plaatselijke toneelvereniging en ook van de jaarlijkse passiespelen in het naburige Hertme, waar mijn vader als de wankelmoedige Petrus het publiek tot tranen toe wist te ontroeren. Eind jaren zestig kwam de klad erin, en geen klein beetje ook: er werden nauwelijks nog kaarten verkocht, het publiek bleef als bij toverslag weg. “Het is de televisie”, werd alom geroepen, “de mensen hoeven voor hun amusement de deur niet meer uit.”

Aan die jaren van mijn jeugd moest ik denken, toen ik de inleiding las van het eind 2015 verschenen rapport Over het Voetlicht, een onderzoek waarin ten behoeve van het gesubsidieerde toneel aanbevelingen worden gedaan om “een groter en diverser toneelpubliek” te bereiken. Voorzitter van de onderzoekscommissie was voormalig minister en burgemeester Guusje ter Horst. In de inleiding lezen we: “… het publiek is geen stabiel gegeven. De samenleving verandert en het publiek verandert mee. Samenstelling, smaakvoorkeur en vrijetijdsgedrag zijn voortdurend aan verandering onderhevig.” Zo is het natuurlijk, en wat eind jaren zestig gold, geldt nog steeds. Indertijd was het de televisie, en anno nu? Opvallend is dat ook in het rapport de oorzaken voor een groot deel gezocht worden in een snel veranderende buitenwereld: wat vroeger “de televisie” heette, heet nu “de snelle, informele, interactieve en multidisciplinaire beeldcultuur van de huidige tijdsgeest.”

Het rapport brengt het toneellandschap met alle drempels voor het publiek en knelpunten voor de sector zorgvuldig in kaart en komt met aanbevelingen die vaak behoorlijk voorspelbaar zijn en soms zo algemeen geformuleerd, dat je je afvraagt wie zich er iets van aan moet trekken.

"