De hoge Hollandse toon

Wie de internationale kwaliteitspers leest, moet wel geloven dat Nederland de jongste jaren een ware metamorfose heeft ondergaan. Toch is Nederland nooit zo supertolerant geweest als men nu beweert. Evenmin is het zo dat er tegenwoordig alleen nog maar afkeer van vreemdelingen bestaat. Wel heeft er, onder invloed van het harde taalgebruik van Pim Fortuyn, een toonwissel plaatsgevonden: de Nederlander verheft zijn stem nu luider tegen de politieke elite. Als zij ergens voor is, is hij per definitie tegen – het referendum over de Europese Grondwet was daar een voorbeeld van. De kloof tussen de kiezers en het politieke systeem is bijna onoverbrugbaar geworden. Een staatsgreep hoeft nu niet meteen verwacht te worden, maar het politieke stelsel is en blijft erg kwetsbaar. Al zullen ook de nieuwe Hollandse Grote Monden die in het parlement komen uiteindelijk wel opgenomen worden in het systeem. En dan kan de toonhoogte een octaaf of twee zakken.