Search - de lage landen

Recensie van: Ger Groot, De geest uit de fles. Hoe de moderne mens werd wie hij is, Lemniscaat, Rotterdam, 2017, 360 p.

Recensie van: Stefan Hertmans, De mobilisatie van Arcadia, De Bezige Bij, Amsterdam, 2011, 284 p.

Recensie van: GER GROOT, Dankbaar en aandachtig. In gesprek met Samuel IJsseling, Met een voorwoord van Hans Achterhuis, Klement/Pelckmans, Zoetermeer/Kalmthout, 2013, 148 p.

Taalkundig antropoloog Jan Blommaert is overleden. Herlees hier onze recensie van zijn essaybundel De crisis van de democratie (2007).

Recensie van: A.F.Th., Het schervengericht, Querido, Amsterdam, 2007, 1.051 p.

Recensie van: J.L. HELDRING, Dezer dagen, Van Oorschot, Amsterdam, 2012, 232 p. "

In dit artikel blikt Ger Groot terug op zijn tijd als student in Parijs. Dat was in 1979 en 1980, de “jaren van het grote uitsterven”. Roland Barthes, Nicolas Poulantzas en Jean-Paul Sartre werden ten grave gedragen en Louis Althusser vermo...

Wie aan het einde van de jaren negentig pleit voor een minder grote nadruk op technische en natuurwetenschappelijke vakken in het onderwijs mag rekenen op gefronste wenkbrauwen. Dat wetenschap een integraal onderdeel is van onze culturele...

Bespreking van twee artikelenbundels die handelen over hetzelfde thema: het onbehagen van een hoogst welvarende maatschappij die dreigt haar samenhang te verliezen, omdat zij in zichzelf geen gemeenschappelijke waarden en geen overkoepelend...

Portret van de Nederlandse filosoof Hans Achterhuis.

Recensie van: Joël De Ceulaer, Denken als ambacht. De levenswijsheid van tien Vlaamse filosofen, De Bezige Bij Antwerpen, 2012, 199 p.

Bijdrage n.a.v. van het afscheid van Samuel IJsseling als hoogleraar Hedendaagse Wijsbegeerte aan de K.U.Leuven. Deze Nederlander speelde een belangrijke rol in het filosofische leven van Nederland en Vlaanderen. E. Bems, P. Moyaert en P. v...

Recensie van: WALTER WEYNS, ANNEMARIE ESTOR, STIJN GEUDENS (RED.), Marktisme. Kritiek op het berekenende samenleven, Pelckmans, Kalmthout, 2013, 244 p.

Recensie van: Arnold Heumakers, De schaduw van de vooruitgang, Querido, Amsterdam, 2003, 224 p.

Recensie van: KAREL VAN HET REVE, Verzameld werk delen 6 en 7, Van Oorschot, Amsterdam, 2011, 880 en 909 p.

Bespreking van: H.J. Schoo, Republiek van vrije burgers. Het onbehagen in de democratie, Bert Bakker, Amsterdam, 2008, 324 p.

Recensie van: Herman De Dijn, Vloeibare waarden, Pelckmans/Klement, Kalmthout/Zoetermeer, 2014, 184 p.

Recensie van: KAREL VAN HET REVE, Verzameld werk, deel 3, 4 en 5. Van Oorschot, Amsterdam, 2009-2010, resp. 1077, 1017 en 1163 p.

Recensie van: Karel van het Reve, Verzameld werk, deel 1 en 2, Van Oorschot, Amsterdam, 2008, 831 + 960 p.

Recensie van: Laia Fàbregas, Landen. Anthos, Amsterdam, 2010, 213 p.; Laia Fàbregas, Het meisje met de negen vingers. Anthos, Amsterdam, 2008, 172 p.

Ger Schmook, \Uit Groot-Mokum gewerd ons een offervaardig Flamingant, Marten Rudelsheim: Amsterdam 1873-1920\"."

Jacques De Decker was een leidende figuur in de Franstalige literaire wereld. Hij was er ook een van de grootste kenners en pleitbezorgers van Hugo Claus’ werk.

Over het aandeel van Gerard Mercator, Judocus Hondius, Abraham Ortelius, Gerard de Jode, Christiaan Sgrooten, Michiel Coignet, Cornelis Anthonisz., Joan Blaeu en Nicolas Sanson in de ontwikkeling van de 16de-eeuws cartografie.

Vijfenzeventig jaar na de bevrijding van de concentratiekampen wordt een grootscheeps onderzoek afgerond. Historici onderzochten de lotgevallen van 9.000 Franse gedeporteerden die in het kamp Mittelbau-Dora verbleven.

Bladerend door de jaargang van 2009 blijft hoofdredacteur Luc Devoldere haken aan een versregel: 'Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe'.

Joost Zwagerman wordt het meest opvallende, getalenteerde en redelijke lid genoemd van de lawaaierige Nederlandse dichtersgroep De Maximalen. De auteur bespreekt Zwagermans nieuwste dichtbundel: hij bevat groots bedoelde liefdeslyriek, waar...

Gaston Durnez staat stil bij de boeken van W.G. Sebald, een man met wit haar, een witte snor en de blik van een melancholische intellectueel.

Afscheid van Gaston Durnez, dé journalist van het naoorlogse Vlaanderen.

De onbekende schrijver van \Snoeymes der Vlaamsche tale\" (ca. 1760) \"als hij werkelijk in St.-Winoksbergen woonachtig is geweest, [was dan] een Frans staatsburger\" met \"een merkwaardige Groot-Nederlandse blik\"."

De uitgave van dit Verzameld werk is een eerbetoon aan het grootschrijverschap van Gerard Reve. Hij is van meet af aan een meesterlijk stylist geweest, die niet in staat leek slecht te schrijven. Gerard Reve, \Verzameld werk\", deel 1 (Uitg...

De auteur uit het vermoeden dat het \vertoon van dichterschap\" waarvan hij de dichteres beschuldigt, voortkomt uit onzekerheid en gevoelens van miskenning. De beste verzen in De Watertuin zijn die waarin Maria de Groot haar gereedschapstas...

Maarten van Roozendaal overleed in juli 2013 op 51-jarige leeftijd, na een intens leven vol muziek. Zijn invloed blijft breed voelbaar.

Overzicht van de loopbaan van de Vlaamse zanger-dirigent René Jacobs aan de hand van enkele sleutelervaringen. Jacobs, die groot werd in de authentieke muziekscene, geldt volgens de auteur in meerdere opzichten als een atypische klassieke m...

In zijn roman over een Vlaamse collaborateur getuigt Stefan Hertmans van een sterk inlevingsvermogen in zeer uiteenlopende karakters.

Met zijn werk over kunstschilder Gust. De Smet heeft Piet Boyens met een groot wetenschappelijk inzicht en een zeldzaam perfectionisme het definitieve werk over De Smet gerealiseerd. Piet Boyens, \Gust. De Smet - Kroniek en kunsthistorische...

Roland Van Campenhout speelt op zijn 75ste nog altijd in de zandbak

Presentatie van het werk van Helga Ruebsamen die pas na dertig jaar een groot lezerspubliek bereikt met de roman \Het lied en de waarheid\". Haar hele werk, van haar eerste verhalen tot aan haar laatste roman komt voort uit de rebellie tege...

De huidige problemen rond een eventuele reorganisatie van het Nederlandse omroepbestel zijn voor een belangrijk deel terug te brengen tot een politieke discussie. De auteur pleit voor een zo groot mogelijke vrije keuzemogelijkheid voor de b...

De roem van de schrijver Hendrik Conscience is onmiskenbaar groot, maar zeker niet onverdeeld gunstig. In deze bijdrage wordt de evolutie van zijn reputatie geschetst. De auteur komt tot de opvallende conclusie dat vooral zijn verdedigers h...

Kunstenaarsduo’s. Ze hebben iets enigmatisch. Je vraagt je af hoe de samenwerking precies verloopt en welke hand welk stuk voor zijn of haar rekening heeft genomen. Intrigerend zijn ze in elk geval, van de Franse Anne en Patrick Poirier, ...

Je kunt weer nummers kiezen voor de Lage Landenlijst, een hitparade van het beste Nederlandstalige lied sinds 1945. Journalist en muziekfanaat Peter Van Dyck schreef een boek met dezelfde invalshoek: Watskeburt, Lage Landen?.

“De arm van Jezus” van André van der Hout was de enige Nederlandstalige film die mocht meedingen naar een Tiger Award op het Internationaal Film Festival Rotterdam 2003. Bart van der Straeten is gecharmeerd van het dromerige, soms stuntelig...

Henriette Roland Holst werd ooit beschouwd als de grootste Nederlandse dichteres na Hadewijch en een van de vier belangrijkste dichters van Negentig, naast Boutens, Van de Woestijne en Leopold. Nu is haar naam haast volledig vergeten. Sötem...

De HST-verbinding en de aansluiting met de Chunnel, de bouw van Euralille en het congrescentrum Lille-Grand-Palais moeten van Rijsel een echte Europese metropool maken. Sinds 7 juni 1997 kan men aan dit lijstje ook het volledig gerenoveer...

Raymond van het Groenewoud als tekstschrijver.

Sinds september 2005 is Matthijs Rümke artistiek leider bij het Zuidelijk Toneel in Eindhoven. Hij vervangt er Johan Simons, die nu in Gent werkzaam is. Zijn eerste voorstelling, “Tirannie van de tijd”, had de ambitie om een filosofisch ond...

Recensie van drie boeken over religie en samenleving: Erik Borgman, Metamorfosen. Over religie en moderne cultuur, Klement/Pelckmans, Kampen/ Kapellen, 2005, 311 p.; Ger Groot, Het krediet van het credo. Godsdienst, ongeloof, katholicisme, ...

Uitgaande van de bundel \De hectaren van het geheugen\", omschrijft de auteur de centrale gedachtegang: \"een tragische zielepoot, die het ook niet helpen kan te moeten leven in een wereld waarin alles zo imposant en machtig is. Hoe kleiner...

Op een inleiding over het verschil tussen de traditionele kritiek en de nieuwe kritiek op basis van structuuranalyse, volgt een beredeneerd overzicht van wat in Vlaanderen en Nederland werd gepresteerd door Albert Westerlinck, J.J. Overstee...

Rinus Van de Velde (°1983, Leuven) maakt pasteuze houtskooltekeningen op groot formaat die hij uitvoert op papier of rechtstreeks op de muur. Vaak voorziet hij die tekeningen van stukken tekst die in geblokte letters zijn neergeschreven. De...

Een fotograaf portretteert een meisje terwijl ze haar flinterdunne jurkje optilt, geflankeerd door de woorden non - peut-être. Het is een typisch voorbeeld van de vele woord- en beeldspelletjes van Roger Kockaerts (°1931). Behalve om zijn...

De afgelopen jaren heeft het werk van architect Herman Hertzberger (Amsterdam 1932) een snelle ontwikkeling doorgemaakt, waarvan het Chassétheater in Breda (1992-1995) voorlopig het hoogtepunt is. Op het eerste gezicht is dit theater waar...

Joost van den Vondel wordt stiefmoederlijk behandeld door de Nederlandse theaterwereld. Toch mocht Vondels grootste pleitbezorger, Hans Croiset van Het Toneel Speelt, in 2004 de Oeuvreprijs van de VSCD in ontvangst nemen. In dit artikel gee...

De belangrijkste artikelen van en over Gaston Durnez uit het archief van Ons Erfdeel en de lage landen.

Theatergroep Suburbia, in 2003 opgericht door theatermaker Albert Lubbers (1958), is het stadsgezelschap van Almere, inmiddels de grootste plaats in de provincie Flevoland en de achtste stad van Nederland met iets meer dan 200.000 inwoner...

De haven van Boulogne kende vanaf 1815 een sterke ontwikkeling. Vanaf 1877 ontwikkelde Boulogne zich tot de grootste visserhaven van Frankrijk. Later werd deze haven zeer belangrijk voor het vervoer van passagiers over het Kanaal. Le port ...

Hoofdredacteur Luc Devoldere diept om de twee weken een artikel uit ons archief op, dat een ander perspectief geeft op de dingen, of dat een nieuwe betekenis krijgt na enkele jaren.

Sinds 1991 bundelen vijf intercommunales aan beide zijden van de grens hun krachten. Dit samenwerkingsverband kreeg in september 2000 een juridische structuur: de vzw COPIT/GPCI. Het tot op heden belangrijkste initiatief van dit samenwerkin...

Taalwetenschapper Marten van der Meulen beschrijft elke maand wat hem opvalt in zijn en ons taalgebruik. Hij neemt deze column over van Fieke Van der Gucht.

Fieke Van der Gucht vindt een cassette waarop ze ‘Roodkapje’ navertelt, en dit is de transcriptie daarvan. Maar hoe oud is ze in deze opname? Lees het in haar column.

Sinds de jaren vijftig, toen het werd omgevormd van museum van oudheden tot museum met een actief modern kunstbeleid, zijn het Groninger Museum en de Groningse kunstenaarsvereniging De Ploeg onlosmakelijk met elkaar verbonden. Inmiddels kan...

Deze roman heeft iets van een thriller. Toch wil De terugkeer nooit echt aangrijpend worden.

Zijn angsten en euforie kon Zwagerman het best laten gaan in zijn poëzie.

Het Mauritshuis werd gerestaureerd en in 1987 weer geopend. De grootste aantrekkingskracht ervan is de symbiose van een historisch woonhuis met een wereldvermaarde verzameling schilderijen. Tijdens de werkzaamheden werd de collectievorming ...

De auteur gaat na wat de betekenis is van de Chants populaires des Flamands de France van Edmond De Coussemaker. Het belang van dit liedboek is groot geweest en blijft tot op vandaag een bijzonder interessante bron voor telkens weer nieuw...

De Appel stond aan de wieg van de stormachtige ontwikkeling die het theater in Nederland heeft doorgemaakt en speelde een zeer relevante rol in de vernieuwing van het theaterlandschap. Die rol is nu uitgespeeld en hoeveel verklaringen daa...

Ooit was het anders, maar vandaag is streetart erg hip. Niet alleen bij jongeren, het fenomeen is intussen net zo geliefd bij de media, toeristische diensten, kunstminnende dokters en breiende omaatjes. Er worden zelfs heuse festivals aan...

Na de tijd dat Claus beschouwd werd als onze grootste naoorlogse dichter, wiens invloed op de Vlaamse poëzieproductie nauwelijks in te schatten was, is er een periode gevolgd van gereserveerdheid, miskenning en onverschilligheid. Vooral van...

De huidige Nederlandse poëzie heeft een wat belegen karakter. Dat leidt tot de vraag of poëzie per se bij de tijd moet zijn of per definitie buiten de maatschappelijke orde staat. De auteur beschrijft de kenmerken van het werk van de genera...

Boven een glooiend landschap vol mosgroene, niet nader identificeerbare begroeiing hangt een grijs-witte wolkenlucht – een aantal minimale, zwarte veegjes zou op vogels kunnen duiden. Beneden in het dal licht in het groen een vennetje op ...

Dit artikel is een voorpublicatie uit een boek dat Ons Erfdeel vzw in mei 2015 uitgeeft: Het (on)Verenigd Koninkrijk. Een politiek experiment in de Lage Landen 1815-1830 – 2015. In dit boek, onder redactie van de historici Remieg Aerts (R...

Persoonlijke beschouwingen van de auteur over het voor en het tegen van de beeldcultuur en in het bijzonder de camera-media. Hij beschrijft de gangbare vooroordelen ten opzichte van het beeld en zoekt naar de oorzaken van het negatieve cult...

De tentoonstelling in Brussel geeft Raveel de eer die hem toekomt: hij was een grote naoorlogse kunstenaar met een nieuwe beeldtaal, ergens halverwege tussen figuratie en abstractie.

In Gouda, waar de denker 550 jaar geleden is geboren, is 2016 uitgeroepen tot Erasmusjaar. We vroegen Herman Pleij daarom Lof der Zotheid te herlezen met in het achterhoofd de vraag: wat kunnen we vandaag nog uit dat boek leren? Alleen...

Het zal wel niet Homeros zelf zijn geweest die honderden jaren geleden met de Ilias in de weer ging en er een persiflage op maakte die we nog altijd kennen als de Batrachomyomachia, het satirische verhaal over de oorlog tussen de kikkers ...

In Frankrijk is het gratis openbaar vervoer in opmars. Duinkerke is voorlopig de laatste, en veruit grootste stad in de rij waar de stadsbussen gratis rijden. Lijn 20 komt zelfs tot aan het station van De Panne, net over de Belgische grens....

In zijn tweede historische roman wekt Olyslaegers het Antwerpen van voor, tijdens en na het bewogen onheilsjaar 1566 tot leven.

Joost Swarte is gelauwerd en geridderd. De striptekenaar, illustrator, architect en vormgever exposeert in binnen- en buitenland, is vertaald in het Frans, Engels, Duits, Italiaans en Spaans. In september 2012 heeft hij voor zijn oeuvre de ...

De naam is een voorteken, luidt de spreuk. Maar hielden Fieke Van der Guchts ouders daar rekening mee toen ze hun kind een naam gaven?

De Nederlandse Gerrit van Dijk is een self-made animatiefilmer, die in 1989 zijn oeuvre bekroond zag met de Gouden Beer op de Berlinale. Oorspronkelijk was hij een beeldend kunstenaar, en nog steeds voelt hij zich meer schilder dan animator...

Steeds meer mensen in Nederland en Vlaanderen kennen maar één vreemde taal meer: het Engels. Frans en Duits verliezen aan belang. Tot spijt van wie 't benijdt is het Engels in de realiteit geen lingua franca in Europa. In dit uitgewerkte en...

In 2009 schreef Wouter Hillaert in Ons Erfdeel over wat het Gentse theatergezelschap Ontroerend Goed van de rest onderscheidt: “de wil om de theaterervaring op de spits te drijven tot een hier-en-nu-belevenis die onder de huid kruipt” en ...

In 1986 vond \Onderwijs en wetenschappen op weg naar de 21ste eeuw; nieuwe uitdagingen en oplossingen\" plaats, een symposium waaraan topfiguren en deskundigen uit de Vlaamse en de Nederlandse wereld van onderwijs en onderzoek, bedrijfsleve...

De in Belle (Bailleul) geboren schilder Pharaon de Winter werd tijdens zijn leven beschouwd als een eminent vertegenwoordiger van de Vlaamse traditie. Een recente tentoonstelling in het Museum Benoit-de-Puydt van zijn geboortestad bracht zi...

De verspreiding van de eigen taal en cultuur in de wereld is politiek en economisch rendabel én diplomatiek en cultureel succesvol. Dringt die boodschap door tot de overheden?

Hoe gingen bestuurders en bestuurders in de Europese steden met elkaar om tijdens middeleeuwen en de vroegmoderne tijd?

Als een Vlaamse Primitief opent Paul Demets vensters op de zintuiglijk te beleven werkelijkheid.

Wanneer Gino (Matthias Schoenaerts) na een Porsche Supercup-wedstrijd Bénédicte (Adèle Exarchopoulos) in de pits uit haar racewagen ziet stappen, is hij onmiddellijk door haar gegrepen. Zij – bijnaam Bibi – legt haar leven in de waagschaa...

In de laatste maanden heeft zich een nieuwe generatie Nederlandse filmmakers gepresenteerd, die zich kennelijk heeft voorgenomen haar artistieke vrijheid te waarborgen met niet te duur geproduceerde, kleinschalige speelfilms. Regisseurs a...

De taalcolumn van Fieke van der Gucht. ‘Tussen mijn nichtje en mijn grootvader gapen de jaren. Het werkwoord sturen heeft daar slinks gebruik van gemaakt.’

Zonder te moraliseren laat De Stoop zien wat mensen elkaar aandoen wanneer ze elkaar niet langer als medemens zien.

De bevolking van de Nord-Pas-de-Calais stagneert net iets onder de 4 miljoen. Het geboortecijfer daalt, maar ligt nog steeds hoger dan in de rest van Frankrijk. Maar sinds 1983 daalt dit geboortecijfer sneller dan in die rest van Frankrijk....

Met Robbie Rensenbrink (1947-2020) is de kleinkunstenaar van het voetbal overleden. Filosoof en fan Guido Vanheeswijck neemt afscheid van zijn jeugdidool.

Onze boeiendste stukken van 2020 over het Nederlands, en hoe we de taal gebruiken en bestuderen.

Defensie: na het einde van de Koude Oorlog, een kwarteeuw geleden, was het een thema geworden dat de publieke opinie van België en Nederland almaar minder kon beroeren. Ook op politiek niveau leek het duidelijk. Moest er nog ergens worden...

De tweede taalcolumn van Fieke van der Gucht, over namen van vondelingen. Maak kennis met Anna Catharina Ananas en Guilielmus Koeck.

Vanuit Vlaanderen bekeken, volgt het Belgisch communautariseringproces inzake onderwijs twee ontwikkelingslijnen: dat van vernederlandsing van het onderwijs in Vlaanderen en dat van de staatshervorming, i.c. de culturele autonomie.Na de sta...

De auteur geeft in dit artikel een uitgebreid overzicht van hoe en in hoeverre \de Oost\" haar leven en werk mede heeft bepaald. Aan de hand van haar eigen ervaringen en die van haar vader en moeder, bouwt ze een sterk literair sfeerbeeld. ...

Quinten Wyns schetst de identiteitscrisis van een schutter uit de ‘magere compagnie’. ‘Ik ben olie op doek, besta uit drie componenten, maar beeld me in dat ik een man ben.’

Heb je vijf minuten? We zijn op zoek naar enthousiaste lezers die onze enquête willen invullen.

Aafke Romeijn neemt ons in haar debuutroman mee naar Nederland anno 2020, waar ‘kleurloosheid’ zorgt voor verhitte, polariserende debatten en acties.

Elk jaar zendt de Vlaamse Radio 1 de Belpop 100 uit: de honderd beste Belgische nummers, gekozen door luisteraars. In deze reeks vind je leesvoer over artiesten die in de lijst staan - of zouden moeten staan.

Tot nog toe bestaat er geen studie over de verhouding tussen taal en media, over hoe de media de taalvorming beïnvloeden. Nochtans zou het nu het geschikte moment zijn om een dergelijke studie op te zetten, aangezien er zich sinds de goedke...

Hollandse kunst duikt vaak op in debatten over identiteit, en dat gebeurt altijd in termen van wat daar 'eigen' en 'vreemd' aan is. Vooral Rembrandt blijkt erg 'kneedbaar'.

Arnon Grunberg riep op alert te blijven voor antisemitisme en vergeleek Marokkanen met Joden. Dat doe je beter niet.

Bovenstaand vers bedacht de Engelse dichter W.H. Auden, toen hij in de late jaren dertig van de vorige eeuw in het ‘Musée des Beaux Arts’ in Brussel voor het schilderij De val van Icarus stond. In het lijden vergisten zij zich nooit,...

Hoezo? Gezelle niet meer van deze tijd? Auteur en lerares Valerie Tack hoopt dat het Gezellehuis zich in de toekomst vooral richt op jongeren.

In haar boeken beschrijft de auteur van de Faxen aan Ger en Moord op de moestuin ‘de soap van mijn leven’.

In 'De Wereldwandelaars' lees je over drie Nederlandse vrienden die aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog geloofden dat ze van de wereld een betere plek konden maken door eromheen te wandelen.

In het Twentse Borne, in het oosten van Nederland, bracht ik mijn jeugd door: een groot katholiek gezin met aan het hoofd een vader die niet alleen vanwege zijn maatschappelijke betrokkenheid, maar ook door zijn optredens als acteur in he...

Toen de Tachtigers ruim honderd jaar geleden het l'art-pour-l'art-principe formuleerden als basis van hun poëtica was dat een verfrissende stellingname, die het begrip ‘Schoonheid' definitief wenste te ontdoen van welke ethische bijklank ...

In Arsène Schrauwen, zijn tot nog toe beste boek, verzon Olivier Schrauwen het verblijf van zijn grootvader in Belgisch Congo in de jaren na de Tweede Wereldoorlog.

“Op het eerste gezicht lijkt het kerkhof van Hasselt de dood en de nagedachtenis te willen bewaren door de levenden zo weinig mogelijk te treffen. Te midden van de ingetogen, haast identieke grafstenen ga ik op zoek naar spleten waarlangs...

Het artistieke antwoord van Lucky Fonz III op de coronacrisis, geïnspireerd op het gedicht 'Bedreigde stad' van Paul van Ostaijen.

Met Besmette Stad, het multimediaproject van deBuren, geven meer dan 60 Vlaamse en Nederlandse kunstenaars een antwoord op de coronacrisis. Ze laten zich inspireren door Van Ostaijens 'Bezette Stad'.

De derde etappe van onze fietsreis op de Via Belgica brengt ons van Liberchies tot Heerlen.

De auteur schetst een somber beeld: \Door de ontmanteling van het humaniora-ideaal en de inadequate reactie van de historici daarop heeft de geschiedenis haar vroegere positie verloren. Daarnaast hebben de mutaties die de traditionele natio...

De LocHal is op een internationaal architectuurfestival bekroond als ‘World Building of the Year’.

In de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog is 1917 mogelijk het belangrijkste jaar. Na bijna drie jaar van zware gevechten was Europa fel verzwakt en traden de toekomstige wereldmachten op het toneel.

Bij de Europese verkiezingen in 2014 kreeg tot grote verrassing van velen de United Kingdom Independent Party (UKIP) de meeste stemmen en versloeg daarmee de Conservatieven en Labour. De hegemonie van de twee dominante partijen in het Ver...

Lamrabet beschreef in ‘Vertel het iemand’ de vergeten geschiedenis van Noord-Afrikaanse soldaten in WOI.

Het vertrek van Groot-Brittannië uit Europa kan ook ernstige economische gevolgen hebben voor de departementen Nord en Pas-de-Calais.

1945 was een nulpunt van de wereld waarin we nu leven. Waar staan de Lage Landen, 75 jaar na WOII, en welke richting gaan ze uit?

Met Mandula van den Berg duiken we in het hoofd van de Brieflezende vrouw van Vermeer: ‘Het is nog vroeg en de hemel buiten lijkt gemaakt van melk en lood.’

Rapper Zwangere Guy voert in zijn rhymes een gesprek met Brussel om de stad én zichzelf beter te leren kennen.

Ook op zijn vijfenzeventigste blijft de Belgische rockpionier creatief.

Hoofdredacteur Luc Devoldere vraagt zich af hoe het nog zou zijn met de poëzie van Herman de Coninck.

Noem een tegenslag en dit gebouw had ermee te kampen. Maar op 29 november is het zover: Forum Groningen gaat open. Wat is het verhaal achter dit complex, dat expo- en filmzalen, een bib en nog veel meer samenbrengt?

De stichter en oud-hoofdredacteur van Ons Erfdeel vzw is dé verpersoonlijking van de zelfbewuste, kritische, verdraagzame en eigenzinnige Vlaming.

Nederlands grootste culturele instelling in het buitenland, het Institut Néerlandais, moest eind 2013 zijn deuren sluiten door de besparingsdrift van de Nederlandse regering. Maar achter de voorgevel van de Rue de Lille 121, in het zevend...

Bijna twaalf jaar is het geleden dat ik een curieus boek in handen kreeg. De held van het potspel, zo heette het en ik was meteen weg van de rare, rommelige gans op het omslag, net een vuilnismagneet. Heen- en weerbladerend zag ik op blad...

Het is langzamerhand een bekende methode geworden: om het in de kunst waar te maken, moet je ongenadig van je aftrappen, jezelf de hoogte in prijzen door je grootste geestelijke concurrenten neer te sabelen. In \Een dasspeld uit Toela\", (e...

Een uitgebreid essay van Cyrille Offermans over diverse publicaties die zijn verschenen naar aanleiding van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog, honderd jaar geleden. Vrijwel niemand zal hebben vermoed dat de aanslag op aartshertog...

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de stroom en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

Zondag 28 juni werd in Frankrijk eindelijk de tweede ronde van de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. In de Nord - Pas-de-Calais waren alle ogen gericht op Rijsel, waar de Groenen en de Socialistische Partij een verrassend duel uitvochten.

Op 2 maart 2007 verscheen in NRC Handelsblad een bericht met de kop “El Bezaz opnieuw bedreigd”. Naima El Bezaz had het namelijk gewaagd een roman te publiceren waarin de islam niet al te positief wordt afgebeeld. Deze roman, De verstoten...

Waarom kleurt Nederland op Koningsdag en bij wedstrijden van het nationale elftal nu juist oranje en niet pakweg geel of rood?

De zomer van 1996 leek slecht maar rustig te zullen worden. De Belgische regering werkte ijverig aan de begroting en koesterde haar fetisj, de Maastrichtnorm, tot de doos van Pandora werd geopend en alle kwalen zich over het land uitstort...

Da Vinci stierf 500 jaar geleden. Luc Devoldere grijpt die datum aan om enkele notities te maken bij de uomo universale.

In de historische Abdij van Park in Heverlee loopt nog tot eind februari 2018 Van de wereld. Beelden van beslotenheid en bevrijding. Het is de openingstentoonstelling van PARCUM, een nieuw museum voor religie, kunst en cultuur in Vlaander...

'Branduren', Cobi van Baars’ derde roman, is een boek over trauma, over een voor en een na.

Waarom het Instituut voor de Nederlandse taal 2020 uitroept tot het Matthias de Vriesjaar.

In 2004 werd bekend gemaakt dat Lens een dependance zou krijgen van het grootste museum ter wereld, het Louvre. Bart Van der Straeten ging er op bezoek en schetste een portret van Lens. Hij kwam tot de conclusie dat deze vroegere mijnstad m...

Op 15 mei 1920 vestigde de afgezette Duitse keizer Wilhelm II zich met zijn gezin in Huis Doorn bij Utrecht. Vandaag is het rijkelijk ingerichte landhuis een mooi museum.

De geschiedenis kan ons helpen om de pandemie te verslaan, want uit het verleden halen we lessen en inzichten die we vandaag nog kunnen gebruiken.

Nederland viert uitgebreid dat vrouwen er sinds 1919 mogen stemmen. Toch stemt die verjaardag tot nadenken: hij staat ook symbool voor de lange, harde strijd die vrouwen (hebben) moeten voeren voor een gelijke positie.

Vanavond is Maxime Garcia Diaz te zien op de Facebook-pagina van Transpoesie tijdens een poëzieavond met Europese dichters. Lees hier haar gedicht ‘hou op met in de honger wonen’.

Al vijfentwintig jaar tart tg Stan zijn burgerpubliek. En maakt het tegelijk hard aan het lachen. Of ze in 2014 uitbundig zullen feesten om die prestatie, en hoe, daarover moeten ze met hun vieren nog praten. Zoals ze over alles in hun to...

De piepkleine, hyperexpressieve muzikante herschrijft de regels van de klassieke concertwereld en rijgt genres aaneen alsof ze nooit níét met elkaar verbonden waren.

Radicaal-rechts moet niet langer met argusogen bekeken worden, vindt Kemal Rijken. Maar zijn pleidooi doet amper recht aan de huidige politieke situatie.

Deze roman vol zeldzaam mooi proza is het boek van een afscheid, waarbij de spanning zit in de ultieme ondoorgrondelijkheid van vrijwel elke scène.

Het belang van het verzet in de Tweede Wereldoorlog behoort niet tot het collectieve geheugen van de Belgen. Merkwaardig, want het verzet kan een indrukwekkend palmares voorleggen.

We melden met droefheid het overlijden van Frits Niessen, voormalig adjunct-hoofdredacteur van Ons Erfdeel vzw. Hij was bijna zestig jaar verbonden aan het huis.

Hij overleefde de Spaanse griep en de concentratiekampen. Hij ondervond de drie ideologieën van de 20ste eeuw aan den lijve en bestreed ze. Op 1 mei 1945 stapte hij uit de trein in Rijsel.

In haar taalcolumn valt Fieke Van der Gucht deze maand genadeloos door de mand, ondanks haar inspanningen om Standaardnederlands te praten.

Amsterdam is niet alleen een nieuw museum rijker, maar ook een kunstinstelling van een nieuwe generatie.

De essayist, historicus en Azië-deskundige krijgt lof voor ‘zijn toewijding aan het geschreven woord’.

Van universiteiten en hogescholen wordt meer dan ooit verwacht dat ze renderen. Dit rendementsdenken leidt in de praktijk vaak tot nivellering: aangezien het gros van de financiering van universiteiten en hogescholen afhangt van het aantal ...

Het internationale succes van Ivo van Hove heeft menig onderzoeker en recensent in de pen doen kruipen.

Twee boeken over Vincent van Gogh tonen een andere kant van de kunstenaar.

Naast de Elzas en Lotharingen is ook de streek ten noorden van de Somme, de Franse Nederlanden, lange tijd door de Duitsers opgeëist. Sinds het begin van de l9e eeuw lanceerde men in Duitsland de idee van een groot Duits imperium en de idee...

U heeft nog een tiental dagen om de belangrijkste tentoonstelling te bezoeken die dit voorjaar in Noord-Frankrijk te zien is: “Alberto Giacometti, een modern avontuur”. Op 11 juni sluit deze expositie definitief haar deuren.

Koning Willem-Alexander hield op 4 mei 2020 een toespraak naar aanleiding van de Nationale Herdenking. In verband met de coronamaatregelen kon slechts een handvol mensen aanwezig zijn op de Dam in Amsterdam.

Een paar jaar geleden kreeg Melvin Moti (1977) eindelijk de kans om een speelfilm te maken. Dreamlife (2020) is een zinsbegoochelende dwaaltocht door de thema’s en fascinaties die al langer door het oeuvre van de Rotterdamse kunstenaar spok...

Hoofdredacteur Luc Devoldere brengt een ode aan Menno Wigman (1966-2018), aan de hand van het gedicht ‘Burger King’. Wigmans verzamelde gedichten zijn verschenen bij Prometheus.

Wouter Paijmans schilderde altijd graag, maar gaandeweg stapte hij over op andere media. Toch is er ook wanneer hij met aluminium of textiel werkt nog een schilderkunstige benadering te zien.

Gaston Durnez kijkt naar Father Brown en denkt terug aan schrijver Gilbert Keith Chesterton, bedenker van de eerste priester-detective uit de literaire geschiedenis.

Wat wisten de Nederlanders van wat er echt gebeurde in de koloniën? En wat weten ze nu? Een schets van de veranderende kijk op de koloniale tijd aan de hand van vier monumenten.

De redactie kiest de vijf beste stukken van 2019 uit de rubriek De Franse Nederlanden.

De vierde en laatste etappe van onze fietsreis op de Via Belgica brengt ons van Heerlen tot Keulen.

Vierhonderd jaar geleden werd landsadvocaat Johan van Oldenbarnevelt onthoofd wegens hoogverraad. Hoe is het zover kunnen komen?

Onder de relativerende titel This is not a collection presenteert het museum voor religie, kunst en cultuur PARCUM in Heverlee (bij Leuven) voor het eerst een selectie uit de eigen collectie.

Dit is geen film óver maar mét de Marrons. Een cruciaal verschil.

Dit bijzondere boek is deels roman, deels pamflet, deels memoir.

Traditioneel is Hamlet altijd Shakespeares stuk der stukken geweest. Ironisch genoeg wordt het zelden volledig opgevoerd: een integrale versie zou al gauw boven de vijf uur afklokken en dat is zowel voor publiek als voor acteurs van het g...

Terwaan (Thérouanne), tegenwoordig een bescheiden stadje in Pas-de-Calais, was ooit een van de belangrijkste centra in de streek en de zetel van een van de grootste bisdommen in West-Europa. Tot Keizer Karel er anders over beschikte.

Bespreking van René van Stipriaans portret over Bredero, De hartenjager. Leven, werk en roem van Gerbrandt Adriaensz. Bredero.

Nederland heeft zijn Canon herijkt. Bedoeling was meer vrouwen en diversiteit op te nemen, minder Holland en meer regio, en meer spreiding in de tijd.

Dit boek brengt in kaart hoe taal-, cultuur- en mentaliteitsverschillen tussen Nederlands- en Franstalige socialisten in 1978 leidden tot de splitsing van de Belgische Socialistische Partij.

'1942' bevat pijnlijke en schrijnende bladzijden, maar ze moesten worden geschreven.

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de stroom en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

Schrijver en journalist Emmanuel de Bom (1868-1953) worstelde met identiteit, religie en moderniteit. Dat komt bij uitstek naar voren in zijn dubbelzinnige houding tegenover Joden.

In 2013 heeft de stad Gent Catherine de Zegher benoemd tot directeur van het Museum voor Schone Kunsten (MSK). Wat voor De Zegher een terugkeer naar haar thuisland betekent, zou voor het MSK het startsein kunnen zijn van een nieuw inhoude...

Stefan Hertmans viert op 31 maart 2021 zijn 70ste verjaardag. Met zijn vele bekroonde en vertaalde romans, poëzie en essays geniet Hermans erkenning in binnen- en buitenland. Naar aanleiding van zijn verjaardag verzamelden we al onze verhal...

Nederland en Vlaanderen hebben hun geschiedenis onlangs herschreven in nieuwe boeken. Beide werken plaatsen de lokale geschiedenis in een internationale context.

Wie goed kan lezen, heeft meer kansen in het leven. Daarom moeten we het leesbegrip én de leesmotivatie bij kinderen en jongeren verhogen.

Wie denkt altijd en overal zichzelf te moeten zijn, kan zichzelf en de andere niet meer relativeren.

Buwalda lezen vraagt een zekere alertheid van de lezer.

Cesar Majorana geeft het woord aan een schilderij in de schaduw van de Nachtwacht: ‘Iedereen wil in mij een kopie zien, maar ik kan je beloven dat een obsessie met het verleden niet gezond is.’

Kerst staat voor de deur, de periode waar we allemaal zo origineel mogelijk uit de hoek proberen te komen. Cadeautjes, eten of drinken, … het is een jaarlijkse zoektocht. Maar soms moet je niet ver zoeken. Net over de grens bij onze Franse ...

Roep niet dat ‘de jaren 1930 terug zijn’, schrijft Hind Fraihi. Zo’n waarschuwing werkt contraproductief, en dreigt de status van verboden vrucht te krijgen.

Een eeuw geleden kwamen tienduizenden Polen werken in de Franse industriegebieden. Ze lieten ook hun sporen na in het landschap en de cultuur van Pas-de-Calais. Bij de honderdste verjaardag van de Poolse immigratie horen diverse tentoonstel...

In Vlaanderen heeft men het over verloren voorwerpen. In Nederland zijn ze gevonden. En als we dat verlies in deze bijzondere tijden nu eens echt omzetten in vinden? Een artikel van koning Leopold III over zijn vader in Ons Erfdeel.

Het Duinkerkse politieke leven na 1945 kenmerkt zich aanvankelijk door een nogal vinnige strijd, die voortvloeit uit de industriële rol van Duinkerke. Sterke linkse partijen en strijdlustige arbeiders bepalen er het politieke klimaat. Onder...

In 1999 was het nog een gebeurtenis van nationaal belang, en dat ook nog eens in minstens twee landen: de nieuwe, dertiende druk van het Van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse Taal werd zowel in Nederland als in Vlaanderen aangekondig...

Merkwaardig hoe een strijd tegen superioriteit net gevoerd wordt met een zeker gevoel van superioriteit, schrijft Hind Fraihi over de Black Lives Matter-beweging.

Lander Deweer en Jan Swerts zoeken in een gezamenlijk boek naar stilte. En naar muziek die verstilling kan brengen in drukke tijden, want lawaai is een onderschat probleem.

Lutgard Mutsaers onderzoekt de achtergrond van haar beladen voornaam.

Laten we taal op haar vrije beloop of mogen we nog regels opleggen?

G. Delory heeft een belangrijke invloed gehad op het socialisme in het Noorderdepartement ten tijde van de Derde Republiek. Samen met Jonquet en Guesde vertegenwoordigde hij de meer revolutionair gezinde socialisten. Zij richtten de Parti d...

Emma Wiersma schreef een gedicht bij het Hermann Herbarium uit 1687.

We zijn steeds persoonlijker gaan schrijven. Het klassieke essay sterft uit.

Enter is hard op weg een grootmeester van de moderne Nederlandse literatuur te worden

De wederopstanding van deze Noord-Franse stad begon merkwaardig genoeg in de natuur.

Op 23 oktober 1520 werd Karel V keizer van het Heilig Roomse Rijk – tegen de zin van zijn Franse rivaal Frans I. Zo begon een lange reeks conflicten tussen de twee grootmachten. In Aken opent een expo over deze cruciale gebeurtenis en haar ...

Het archiefstuk 'Boon in de eenentwintigste eeuw' doet hoofdredacteur Luc Devoldere mijmeren over de grote schrijver.

Dorrestijn behoort tot de top van de cabaretschrijvers, met een gouden gevoel voor absurde situaties. Hij gaat door het leven als een tevreden treurwilg die de kunst van het lijden beheerst.

Rijsel mag zich volgend jaar wereldhoofdstad van design noemen. Is dat vooral een marketingcampagne of wordt de regio echt een broeihaard van nieuwe ideeën?

In Vlaanderen zijn community arts alvast om één reden uniek in de wereld: ze heten “sociaal-artistiek” in plaats van community arts. Dat zegt meteen veel over hoe anders ze ontstaan zijn en opgevat worden. Sinds tien jaar horen ze direct ...

‘De papieren man’ is een voortzetting van de befaamde boekennieuwswebsite (2006-2011) onder de vorm van een nieuwe, opgefriste rubriek op de lage landen.

Met dit keer onder meer: internationale belangstelling voor Marieke Lucas Rijneveld, twéé biografieën van Jules Deelder en een onvermijdelijke bijrol voor corona.

Waarom roept Bruegel ons beelden en geuren te binnen van witte en zwarte pensen, en grote bierkruiken?

Nergens in West-Europa werden homoseksuele mannen zo vaak vervolgd als in het laatmiddeleeuwse Brugge.

Extreemrechts en moslimextremisten zijn loten van één stam: angst. Hun opmars duwt een veel groter probleem in de schaduw: ongelijkheid.

In Vos’ romandebuut ‘Niemand keek omhoog’ dringt de vraag zich op: hoeveel controle hebben we over ons eigen leven?

Klaartje Schrijvers' boek 'Het archief van Walter' is onderhoudende lectuur, maar tegelijk valt er heel wat op aan te merken.

In 'Tlieverdje', pas zijn derde boek in ruim 30 jaar, mijmert Tavernier voluit over de broosheid der dingen, de eindigheid van het bestaan.

‘Amen’ van Marcel Möring, ‘Gloria’ van Koen Sels, ‘Pastorale’ van Stephan Enter, Waagstukken van Charlotte Van den Broeck en Zwarte schuur van Oek de Jong.

Extremisten vinden elkaar nu nog vooral online, maar de radicale Vlaams-Nederlandse frontvorming heeft duidelijk meer ambitie.

Was Filip De Pillecyn een prototype van de naïeve kunstenaar die zich in de Tweede Wereldoorlog door romantische ideeën liet meeslepen? Allerminst.

Dis een roman over een getraumatiseerde vader, Arend, die tijdens de oorlog in Indonesië tientallen mensen heeft vermoord en voor wie de oorlog gewoon doorging in het gezin dat hij in Nederland stichtte.

Rick Honings en Lotte Jensen schrijven voor het brede publiek over de Nederlandse literatuur van de achttiende en negentiende eeuw.

Hoe verging het de Oost-Duitsers sinds 9 november 1989? De prompte vereniging juichten ze toe. Maar de kloof tussen Oost en West is nog lang niet gedicht.

Wie de verzetsdaden van de Gentenaars tegen de Duitse bezetter analyseert, moet zijn beeld bijstellen.

Van Istendael verzet zich tegen het grote gelijk van de identitairen, of het nu de klimaatspijbelaars zijn of de zwaaiers met de zwart-gele Vlaamse vlag.

Drie eeuwen lang was de trekschuit tussen Brugge en Gent een populair én luxueus transportmiddel.

Het kunstenparcours biedt een blik op thema’s zoals groei en natuur, maar belicht ook verlies en kwetsbaarheid.

Een portret van RC de Lens en van zijn fans. Het is meer geworden dan een verhaal over een voetbalclub, het is een sociologisch portret van de mijnstreek en (een deel van) haar bevolking.

In de Kartuizerabdij van Neuville verbleven tijdens de Eerste Wereldoorlog duizenden Belgen. Na de oorlog verdween dit Belgische dorp uit het geheugen. Een werkgroep pikt die herinnering weer op, met een herdenking op 20 oktober 2019.

Emma van der Leest onderzoekt hoe ze met bacteriën en algen duurzame materialen kan maken. Tot 1 maart 2020 is haar werk te zien in MU in Eindhoven.

De Jonge Dichter des Vaderlands wint met zijn debuutbundel de C. Buddingh’-prijs 2020.

Historicus H.L. Wesseling (1937-2018) verkiest de synthese boven het specialisme, en staat in een typisch Nederlandse, veeleer essayistische traditie.

'Midden in het onbewoonbare' is een intellectueel jaarverslag (over 2019) van een man die steeds meer een autobiografische schrijver is geworden: Cyrille Offermans.

Fulco is een kameleon, een creatieve duizendpoot die eenduidigheid schuwt en er, net daarom, soms hevig naar verlangt.

Volgens Sander Bax speelt de literatuur een meer vitale rol in de gemediatiseerde samenleving dan vaak wordt gedacht.

Van den Reeck was een actieve linksradicale militant die zich tegelijk voluit engageerde in de Vlaamse Beweging. Hij stierf 100 jaar geleden door een politiekogel.

Nu te zien in De Stadscollectie van stad Antwerpen en het M HKA: Otobong Nkanga's zoektocht naar verbanden tussen aarde en lichaam, verarming en verrijking, Afrika en Europa.

Fieke Van der Gucht vindt een ongedateerde cassette waarop ze als kind sprookjes navertelt. Maar hoe oud is ze precies in die opnames? De taaldetective komt in actie.

Eind mei. Ik wil het schooljaar in het zesde jaar in schoonheid afronden. “Eindelijk schrijf ik je weer omdat er grote dingen staan te gebeuren en wel door toedoen van mijnheer Van Schoonbeke.” Het begin van Elsschots Kaas. En later: “Bes...

Een nieuwe generatie brouwers heeft de bieren van Nord – Pas-de-Calais terug op de kaart gezet. En dat geldt voor de hele keten.

Over de woordeloze revolte van vrouwen in het werk van Stefan Hertmans.

Het indrukwekkendste eerbetoon aan deze technische vernieuwer vind je in Gent. Maar ook elders wordt de Vlaamse Meester gevierd.

De overheden moeten beseffen dat investeren in de eigen omroepen een hefboom vormt voor de hele media-industrie.

Enkele jaren heb ik bij een Nederlandse uitgeverij gewerkt. Als redacteur. De naam van de uitgeverij: Babel & Voss. Opgericht in 2010, door Reinjan Mulder (1949), die ik vanwege mijn vriendschap met zijn zoon al mijn hele leven ken,...

Volgens Hind Fraihi moet links op de sociale media een andere houding aannemen én moeten de technologiereuzen actiever ingrijpen.

Op 2 september 1920 wonnen de Rode Duivels hun eerste en enige trofee. Tijdens de voetbalfinale op de Olympische Spelen in Antwerpen versloeg het Belgisch elftal Tsjecho-Slowakije met 2-0. Die zege kroonde België tot Olympisch én wereldkamp...

Het contrast kon niet groter zijn: aan de ene kant het debacle van het Nationaal Historisch Museum, aan de andere kant de triomfantelijke heropening – in april 2013 – van het Rijksmuseum aan de Amsterdamse Stadhouderskade. Nochtans had oo...

Bespreking van de ontwikkeling in het werk van Roger Raveel, naar aanleiding van zijn zeventigste verjaardag. De nadruk ligt op de wandschilderijen - een vergelijking wordt gemaakt tussen de Beerveldse (1966) en de Oostendse (1990) - omdat ...

Het gaat goed met het Nederlands, laat de Taalunie weten. Toch zijn er een paar bedenkingen.

Bespreking van Bart Meulemans Hoe mijn vader werd verwekt.

Nederland en België lopen voorop als het gaat om gelijke rechten voor de transgemeenschap. Die houding kwam er niet van de ene dag op de andere.

Hind Fraihi pleit voor een maand waarin we onszelf drastisch bevrijden van de sociale media.

Negen jongeren uit de Lage Landen maakten poëziefilms van hun favoriete Nederlandstalige gedicht. Ze tonen hun werk voor het eerst op 22 september tijdens Woordzee (Oostende) en op 28 september tijdens de Nacht van de Poëzie (Utrecht).

‘Les pêcheurs de perles’ is zeven keer te zien in de Opéra de Lille. Hoeveel compromis vraagt de operamachine van een gezelschap dat als compromisloos bekendstaat?

Op 10 april 2020 overleed de dichter Hans Verhagen op 81-jarige leeftijd. Bertram Mourits schetste een portret van deze explosieve geest.

Schrijven over de landbouw in de grensoverschrijdende Westhoek is moeilijk, omdat grensoverschrijdende informatie ontbreekt. Filip Boury beschrijft de landbouw in deze grensregio.

Jannetje Koelewijns tweede boek over haar ouders geeft ook een scherp beeld van het naoorlogse Nederland, en het afbrokkelen van het protestantisme.

Het nieuwe 'blacktivisme' mag geen identitaire beweging worden.

Tijdens de 19e eeuw bestonden er nauwe banden tussen het socialisme in Vlaanderen en Noord-Frankrijk. Hendrik Defoort beschrijft hoe de inbreng van de Gentse socialisten in de beginfase vooral op organisatorisch vlak tot uiting kwam. Cent...

Was hij wel zo’n antikoloniale rebel? En hoe zat het met zijn voorkeur voor jonge meisjes?

De kunstenaar is voortdurend onderweg naar residenties, voorstellingen en exposities. Daar bouwt hij nieuw werk met een verfrissende houtje-touwtje-achtige uitstraling.

De raad van bestuur van kunstencentrum BUDA (Kortrijk) stelde zopas Mathilde Villeneuve aan als nieuw artistiek leider. Zij neemt vanaf 1 oktober de plaats in van Agnes Quackels, die na 8 jaar tijd maakt om een nieuwe uitdaging aan te gaan....

Bespreking van Jan van Akens De ommegang.

In Vlaanderen zijn diverse straten vernoemd naar Virginie Loveling, maar ook haar werk verdient nog aandacht. Niemand schrijft zo vakkundig over kleine tragedies onder de kerktoren.

Wat deden de Chinezen in de Eerste Wereldoorlog? En wat vertellen hun graven ons over hun rol?

In 'Een mens is maar een wandelaar' (2018), houdt Durnez het besef levend van wat 'Arm Vlaanderen' ooit aan grauwe realiteit betekende.

Studie van de (post)koloniale literatuur helpt je om het Nederlandse koloniale verleden van meerdere, soms ongemakkelijke kanten beschouwen.

De tegenstrijdige meningen binnen de Volksunie over wat ooit ‘gastarbeid’ heette, blijven relevant voor het huidige Vlaamse migratiedebat.

Er blijkt nu nóg een Robert Voûte te bestaan, een oudoom van de vorige. Hij zat in de koffie en thee, en hij schreef. Pamfletten, met name. Is hij dan Droogstoppel?

Typerend voor Nederlandse retoriek is dat mooi vormgegeven teksten gewantrouwd worden, dat de sprekers niet voluit gaan in grootse retorische vormen, maar ze juist terughoudend gebruiken.

Sint-Eustatius is vandaag het minst bekende eilandje van Caraïbisch Nederland, maar het speelde een belangrijke rol in de Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog.

125 jaar geleden werd Paul van Ostaijen geboren en een eeuw geleden verscheen zijn meesterwerk 'Bezette Stad'. Het manuscript daarvan is onlangs onverwacht opgedoken en aangekocht door de Vlaamse overheid.

In de tweede roman van Marieke Lucas Rijneveld schipperen alle personages tussen tegenstrijdige wensen. Dat maakt dit boek nog beklemmender dan De avond is ongemak.

‘De papieren man’ zit op het vinkentouw voor de literaire actualiteit in Vlaanderen en Nederland en maakt regelmatig een round-up.

Gaston Durnez kuiert door Antwerpen langs Nello en Patrasche en eindigt bij Gerard Walschap en een Française.

Met dit keer onder meer: coronaboeken, uitstel voor literaire topprijzen, gelegenheidsuitgaven voor 80-jarigen Jeroen Brouwers en Jan Cremer, ‘doordrammende kunstenaars’ én omgeschakelde boekhandels.

Met de zesde editie van Open Museum willen de curatoren van het Palais des Beaux-Arts in Rijsel dat je je oren spitst om de werken te herontdekken.

De nieuwe hoofdredacteur van Ons Erfdeel vzw betreurt dat het debat is verziekt door polarisering tussen populistisch rechts en tendentieus links.

‘De papieren man’ zit op het vinkentouw voor de literaire actualiteit in Vlaanderen en Nederland en maakt regelmatig een round-up. Met deze keer nieuws over Fernand Huts, de redding van de Boekenbeurs, omstreden bestsellers, vertaalrelletje...

In Nachtouders maakt De Coster niet alleen kanttekeningen bij haar eigen opvoeding, maar stelt ze ook haar eigen, prille moederschap in vraag.

De herinneringen van schilder Gustave van de Woestyne aan zijn oudere schrijvende broer Karel zijn hallucinant, hilarisch en onweerstaanbaar.

Gesprek met Jozef Deleu, die op 3 oktober de Arkprijs van het Vrije Woord krijgt. ‘Taal is essentieel voor identiteit.’

De school is een disciplineringsmachine die ongelijkheid in stand houdt, zo blijkt uit Zero for Conduct, het geslaagde sluitstuk van Haider Al Timimi’s trilogie over humanisme.

In 1990 ging het eerste Interreg-programma van start. Tot op vandaag is het een van de belangrijkste financiële instrumenten om grensoverschrijdende samenwerking concreet vorm te geven.

Genomineerd voor de prijs voor het beste taalboek: de Vlaamse en de Nederlandse vloekboeken.

Brouwers laat de taal ruisen en bruisen, tintelen en wentelen.

Bespreking van de dertigjarige carrière van ontwerper Gert Dooreman.

De Vlaamse regering bespaart de komende jaren fors op cultuur. Waar hebben we dat nog gehoord? In Nederland, waar de culturele sector in 2011 200 miljoen moest inleveren. Wat valt daaruit te leren?

In kolkende woorden laat Daphné Dupont-Nivet een spookschip opduiken: ‘Verleidelijk grijnst het boegbeeld de gaten tussen haar tanden bloot. Die diva, ze lust je rauw.’

Nederland verandert, maar blijft het goed doen, schrijft Peter Hein van Mulligen in Met ons gaat het nog altijd goed. Wel is het afwachten welke langdurige effecten het coronavirus zal hebben.

Het museum brengt de omvangrijke collecties van de Gentse universiteit bijeen in een vernieuwend museumconcept.

Nederland heeft zijn taal niet opgelegd in de koloniën, waardoor taalnationalisme er geen rol speelde. Daarom verengelst Indonesië zo snel.

Lezende mannen én vrouwen, ook degenen die er hun beroep van hebben gemaakt, lijken onbewust nog steeds geneigd om mannelijke auteurs als de ‘gewone’ schrijvers te beschouwen en vrouwen als de uitzonderingen. Gevolg: mannen worden vaker g...

In 2019 is het 350 jaar geleden dat Rembrandt van Rijn overleed: een perfecte gelegenheid om zijn werk en zijn invloed op de internationale schilderkunst te eren.

Gilliams verdient een nieuwe generatie lezers, in deze tijden van digitalisering en thuisisolatie misschien zelfs meer dan ooit.

Bespreking van De bres een boek van de Vlaamse journalist Chris de Stoop over de polderstreek en het dorp Doel, dat moet wijken voor de haven van Antwerpen. Chris de Stoop, De bres (De Bezige Bij, Amsterdam, 2000, 230 p.) Beklijve...

In het boek Requiem pour L. beschrijft Alain Platel het verloop en de weerklank van de gelijknamige, spraakmakende voorstelling.

Het Vlaamse literaire tijdschrift Deus Ex Machina vraagt zich af welke plaats literatuur nog mag ambiëren binnen het onderwijs.

Het impressionante programma van Lillle Design Capital 2020 bewijst dat het een nieuw model wil ontwikkelen voor de metropool.

De grote migratie van Vlamingen naar Wallonië wordt vaak vergeten.

De literaire actualiteit uit Vlaanderen en Nederland op een rijtje.

‘De papieren man’ brengt regelmatig literaire berichtgeving uit Vlaanderen en Nederland.

Niet alleen in de Lage Landen, maar door geheel Europa lijkt een nieuwe fase in de modernisering van de infrastructuur aangebroken. Na de relatieve windstilte vanaf de tweede helft van de jaren zeventig en tijdens de jaren tachtig worden ...

Het opgefriste Groeningemuseum nodigt ons met de intieme tentoonstelling Van Eyck in Bruges uit om te onthaasten.

In zijn nieuwe bundel toont de dichter Deleu zich als een man in de herfsttij van zijn leven. Uit zijn 19de Groot Verzenboek blijkt dan weer zijn uitzonderlijke métier als bloemlezer

Bij het overlijden van Kris De Bruyne halen we dit mooie portret uit ons archief, verschenen in 2008, toen hij veertig jaar op de planken stond.

De Sterck bundelt volksverhalen over schrikbarende wezens, duistere driften en onze angst voor het onbekende.

Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix: hoogdagen voor wielerfans. Maar ook de recreatieve fietser kan blij zijn nu Frankrijk zijn eerste knooppuntenroute heeft.

Woorden gaan in de ban en wie met iemand van mening verschilt, verwijt de ander al gauw aan framing te doen. Staat de taalpolitie voor de deur?

Hoofdredacteur Luc Devoldere geeft een voorzet van wat in de Vlaamse canon zou kunnen staan, van Humo tot de kmo en van Hadewych tot Verhaeren.

De jarenlange liefde van de Lage Landen voor The Land of the Free is omgeslagen in treurnis en ergernis. Amerika-kenner Theo D’haen gaat na hoe het zover is kunnen komen.

De literaire actualiteit uit Vlaanderen en Nederland op een rijtje.

Hanengevechten zijn, uitzonderlijk, nog altijd toegestaan in de departementen Nord en Pas-de-Calais. Het is er een oude traditie die vandaag echter langzaam maar zeker uitsterft. Dirk Vandenberghe ging na hoe het er vandaag mee gesteld is...

Sommige dingen zijn er alleen om kapot te gaan. Ze worden ontworpen, gemaakt, verscheept en verkocht om uiteindelijk hun bestaansrecht te vinden in een korte handeling: rang, tegen de muur, kleng op de grond, scherven, snel in de vuilnisb...

Heleen Debruyne haalt vrouwelijke schilders uit de vergetelheid. Vandaag: Rachel Ruysch.

Het theaterstuk De zaak Shell doet niet alleen een beroep doet op het begrip van de toeschouwer, maar ook op zijn persoonlijke verantwoordelijkheid.

Turks-Nederlandse schrijvers blijven grotendeels onder de radar, met Murat Isik en Özcan Akyol als notoire uitzonderingen. Waarom hebben zij wel succes, en hun collega’s niet of nauwelijks?

De Stichting Leeuwarden 2018 heeft eind 2014 de Vlaming Lieven Bertels tot artistiek directeur benoemd. Hij moet het programma ontwikkelen waarmee de stad invulling zal geven aan haar verkiezing tot Culturele Hoofdstad van Europa 2018. ...

Niet zelden zijn de eerste albums van muziekbands de spannendste. Het debuut heeft een rauwe kracht. Het eerste licht van alle sterren die zullen fonkelen in dit muzikale universum is al te ontwaren. Later werk mag winnen aan technische b...

De Koot & Bie encyclopedie omvat alles wat je wil weten. Alleen: opletten dat je niet van het ‘Nachtkastje’ naar de ‘Poreuze cirkel’ wordt gestuurd.

Er wordt gezegd dat het goed gaat met het cabaret in Nederland. Zeker is dat er heel veel cabaret gemaakt wordt, maar of het ook altijd goed is? Veel oudere cabaretiers herhalen zichzelf. Vernieuwing zou moeten komen van de nieuwste lich...

Niet de natiestaat maar de taal bepaalt het literatuuronderwijs aan Belgische universiteiten. Gevolg: de literatuur van het andere landsgedeelte komt nauwelijks of niet aan bod. Yves T'Sjoen pleit voor een breder perspectief.

De lach is als sociaal wenselijk verschijnsel het toonbeeld van geluk. Maar wat als die lach niet vol te houden is?

Moderne natiestaten scheppen beelden van zichzelf. Opiniemakers discussiëren over het wezen van de nationale cultuur. Hoe voltrok dat proces zich in Nederland?

Moeten België en Nederland zich excuseren voor het leed dat ze in de voormalige kolonies veroorzaakten? Een collectief wit schuldgevoel aankweken, is contraproductief. Maar een besef van privilege kan ons wel minder blind maken voor moderne...

Aleid Truijens herlas Jan Wolkers’ klassieke bestseller met het schaamrood op de wangen.

Dankzij twee tegelijk verschenen biografieën krijgt de Nederlandse fysicus en Nobelprijswinnaar Hendrik Lorentz de aandacht die hij verdient.

De Spaanse invasie en bezetting zou een grote invloed hebben gehad op de Zuidelijke Nederlanden. Jean-Yves Méreau ontkracht deze hardnekkige mythe. Hij ontkent zelfs de Spaanse invasie.

Nicolaas Matsier heeft zich met alles wat hij over Oldenbarnevelt weet in diens hoofd genesteld.

De gele hesjes leren ons belangrijke lessen over de kloof tussen arm en rijk en over een rechtvaardig en doeltreffend klimaatbeleid.

Dit boek laat vooral zien hoe partijfluisteraars het hart van de vertegenwoordigende democratie in marketingtermen kunnen verwoorden.

De nationale wetenschappelijke instellingen NIOD (NL) en SOMA (BE) blikken elk met een publicatie terug op hun eigen geschiedenis en op de geschiedschrijving over WOII in hun land.

Al zijn hele werkzame leven buigt emeritus professor geschiedenis Lode Wils zich over deze vraag: hoe is de Vlaamse natie de Belgische gaan verdringen?

Vanmechelen gaat in zijn kunstenaarsnest op zoek naar antwoorden op de grote vraagstukken van onze beschaving.

Toen in november van 2004 een einde kwam aan het succesvolle Europese culturele jaar van Rijsel, werd onmiddellijk gezocht naar een manier om deze dynamiek voort te zetten. Er werd gekozen voor een korter festival dat om de drie jaar zou pl...

De beiaard belegen? Zeker sinds de erkenning door UNESCO hebben publiek en beiaardier elkaar weer gevonden.

De kunstenares ontmantelt stereotypen over vrouwen en mensen van kleur.

In 'Breendonk. Kroniek van een vergeten kamp' brengt Jos Vander Velpen de lezer tot in de slaapzalen, de latrines, de isoleercel en de folterkamer van het Fort van Breendonk.

Sylvia Van Peteghem was als hoofdbibliothecaris van de Gentse Boekentoren de eerste vrouw die aan het hoofd stond van een universiteitsbibliotheek in België. Op 1 april 2020 ging ze met pensioen. De redactie vroeg haar een kleine keuze te m...

Gaston Durnez haalt herinneringen op aan Stijn Streuvels, die hij wellicht de grootste Vlaamse letterkundige uit de twintigste eeuw noemt. Streuvels overleed vijftig jaar geleden, op 15 augustus 1969.

De Franse Nederlanden, Frans-Vlaanderen, de Zuidelijkste Nederlanden, Zuid-Vlaanderen of gewoonweg Vlaanderen: een handvol namen voor het gebied dat nu officieel en saai Nord-Pas-de-Calais heet. Die namen dekken elkaar niet totaal, maar z...

Beleeft Roubaix een renaissance dankzij de kunst? Dat beweerde onlangs een journalist in de Belgische krant Le Soir. Tomas Vanheste bezocht de stad om te ontdekken of deze uitspraak klopt.

Gaston Durnez (1928-2019) herleest Edward Lear. Als je Engeland beter wilt leren kennen, dan moet je zijn nonsensdichters lezen.

Het is vreemd hoe media en overheid in Vlaanderen ‘vreemd’ gebruiken, dat woord met de connotatie raar, afwijkend, ongewoon.

Marcel Möring werd direct al met zijn debuut Mendels erfenis door critici als Carel Peeters en Michaël Zeeman gewaardeerd als een belangrijk auteur, die veelomvattende problemen aan de orde durfde te stellen. Dat hij niet koos voor ironis...

Mia Vaerman verkent een tegenbeweging in de podiumkunsten: jonge theatermakers pakken uit met kleine, bescheiden voorstellingen. Hun creaties zijn opzettelijk gebricoleerd, het kleinschalige en het onaffe krijgen een ereplaats.

‘Een roman die je vanaf het eerste hoofdstuk bij de kladden grijpt’ en ‘een schrijfster van formaat’. Met die woorden heeft de vakjury de ANV Debutantenprijs toegekend aan Marieke Lucas Rijneveld voor ‘De avond is ongemak‘.

Gelaagdheid – je hoeft maar willekeurig door een van de indrukwekkend grote prentenboeken van de nog jonge, maar uitzonderlijk getalenteerde Kaatje Vermeire te bladeren en je ervaart direct wat de kern van haar illustratiekunst vormt: gel...

Literair erfgoed kan reliëf geven aan actuele kwesties. Lees maar wat Vondel dichtte over Johan Maurits, de naamgever van het Mauritshuis die nu omstreden is vanwege zijn betrokkenheid bij slavenhandel. Het Mauritshuis wijdt een zaal aan zi...

De literaire actualiteit uit Vlaanderen en Nederland op een rijtje.

De kasseien van de wielerklassieker Parijs-Roubaix hebben Noord-Frankrijk op de wereldkaart gezet. Op elk van deze kasseistroken is wielergeschiedenis geschreven.

Een driedelig essay over Verlichting, identiteit en polarisering.

In Onder rectoren onderzoekt Remy Amkreutz de recente machtsstrijd achter de schermen van de vijf Vlaamse universiteiten.

Die lot van die studie van die Nederlandse taal en kultuur is in Suid-Afrika onlosmaaklik verbonde met dié van Afrikaans, wat onder druk staan.

Soms krijg je de indruk dat Offermans werkelijk ‘alles wat is’ in zijn journaal wil spiegelen.

Het politieke leven in de eerste jaren na 1944-45 stond in het teken van een machtsstrijd om het legale gezag.

Heel wat namen van mensen en personages leven voort in onze taal. Maak kennis met Félix Nadar!

Gabriël van den Brink over neoliberalisme, individualisme en corporatisme.

Nederlandse historici zijn er lang vanuit gegaan dat het belang van de Atlantische slavernij voor de Nederlandse economie van de achttiende eeuw marginaal was. Die veronderstelling blijkt nu onjuist.

Ook de Vlamingen in Congo incarneerden het kolonialisme, en in het moederland deed de Vlaamse intellectuele elite precies hetzelfde.

Waarom heeft het Songfestival, dat dit jaar in Nederland had moeten plaatsvinden, zo’n fascinatie voor verbroedering en diversiteit?

Wel en niet uitgereikte prijzen, nominaties stads- en vaderlandse dichters, beweging in de tijdschriftenwereld. Plus nieuwe boeken van Brouwers, Heijne en… Brusselmans. ‘De papieren man’ vat het literaire nieuws samen.

In ‘Watskeburt, Lage Landen?’ krijgen we de eigenzinnige canon die Peter Van Dyck belooft.

De Poolse schrijfster Olga Tokarczuk heeft de Nobelprijs Literatuur gekregen. In ons boek Overeind in Babel. Talen in Europa (2007) schreef ze een essay over haar moedertaal, het Pools. Of is het vadertaal?

In een autobiografisch verhaal vraagt de auteur zich af wat de Vlaamse identiteit is.

Hans Kesting, een van Nederlands grootste acteurs, zag de première van zijn monoloog Wie heeft mijn vader vermoord gedwarsboomd door de virusuitbraak. Later bleek de monoloog, ook elders, een genre bij uitstek om toch theater te kunnen blij...

Via Rudolphi en Rudolphi Producties zijn twee takken van een onderneming die al meer dan dertig jaar theater mogelijk maakt voor zowel gerenommeerde gezelschappen als nieuwkomers.

Thierry Baudet en Dries Van Langenhove komen veel meer aan bod in de media dan hun soortelijke gewicht rechtvaardigt.

Als boekhandelaar en kenner van de geschiedenis van Noord-Frankrijk speelde Callens gedurende vele jaren een belangrijke rol in het culturele leven van Rijsel. Hij werkte ook mee aan De Franse Nederlanden.

Dit verzamelde werk biedt de kans op een hernieuwde kennismaking met een onvergelijkelijk oeuvre.

Nuances in het Nederlands zijn soms moeilijk voor niet-moedertaalsprekers, ondervindt Fieke Van der Gucht. Maar er komen wél creatieve taalvondsten van.

Hoofdredacteur Luc Devoldere nam het rapport van de Taalunie over begrijpend lezen door. Lees veel voor, staat er letterlijk in en dat valt alleen maar toe te juichen. Maar wat met de digitalisering en de rol van de leerkracht?

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de stroom en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

De hoofdconservator van de Universitaire Bibliotheken Leiden zoekt voor ons een paar minder bekende verzamelingen uit, collecties die hem verwonderen.

500 jaar na Plantijns geboorte kunnen uitgevers nog altijd lessen trekken uit zijn culturele ondernemerschap.

WOII is voor schrijvers nog altijd enorm aanlokkelijk, zo blijkt uit Een graf in de wolken van Willem van Zadelhoff.

Er trekt een postironische golf door de Nederlandstalige muziek. Maar wat houdt dat netelige begrip precies in?

Superdiversiteit en interculturaliteit zijn onomkeerbare feiten. Een erg mondige generatie met diverse achtergronden eist haar plek op. Hoe wordt die discussie gevoerd in de Vlaamse cultuursector?

Het Maison de la Bataille 1677 in Noordpene pakt uit met de prestigieuze, tweetalige (FR/NL) tentoonstelling: “De 17e eeuw: een eeuw van veldslagen. Een familiegeschiedenis.”

2020 wordt een belangrijk verkiezingsjaar in Frankrijk. Op 15 en 22 maart worden daar gemeenteraadsverkiezingen gehouden. In de departementen Nord en Pas-de-Calais staat heel wat op het spel. Een vooruitblik.

Uit zijn ‘Nagelaten geschriften’ blijkt dat Etienne Vermeersch zich ontpopte als een missionaris van de ideeën waarin hij rotsvast geloofde.

Muidhond, de verfilming van Inge Schilperoords debuutroman, is verkozen tot beste film op het internationaal filmfestival van Gangneung in Zuid-Korea

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de stroom en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

Van Hermans en Mulisch zijn andere boeken toegevoegd, Kloos en Minne zijn uit de lijst verdwenen.

Hoe dacht Vauban over kustverdediging? Ook al besefte de architect het belang van de zee, toch stond in zijn militaire visie het vasteland centraal.

De podcast is razend populair in de Angelsaksische wereld, maar hoe zit dat in Nederland en Vlaanderen?

CODART heeft zijn canon bekendgemaakt: 100 Nederlandse en Vlaamse kunstwerken van voor 1750. Opvallend: Meisje met de parel en Het Joodse Bruidje staan er niet in.

Hoe een achttiende-eeuwse polemiek Multatuli’s verbeelding deed ontvlammen.

Berckmans-biograaf Chris Ceustermans herlas tijdens de lockdown diens werk en zoekt contact met de aflijvige schrijver.

Danser en choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui (1976) maakt als eerste Belg ooit kans op een Tony Award, de meest prestigieuze prijzen voor theater en musical op Broadway. Hij is genomineerd in de categorie Beste Choreografie voor de musical Ja...

Sinds september 2018 groeit een nieuwe, Nederlandstalige loot aan de boom van Internationale afdelingen in het Franse onderwijs. Drie scholen in Tourcoing en Halluin bieden de taal aan.

Iedereen moet weten wat correct Nederlands is. Maar er moet ook ruimte zijn voor andere variëteiten. Want dé standaard spreekt niemand.

Een nieuwe biografie toont Ruyslinck als een schrijver die leed onder de almaar lauwere ontvangst van zijn boeken.

Koning Leopold III heeft een aantal herinneringen aan zijn vader op schrift gesteld en deze ter publicatie aan ons tijdschrift aangeboden. De redactie meent dat publicatie van deze sterk persoonlijke getuigenissen een nuttige bijdrage kan z...

Taalkundige Fieke Van der Gucht tracht de Babylonische taalknoop van de Lage Landen te ontwarren.

Na de Eerste Wereldoorlog hielp architect Huib Hoste met de wederopbouw van de Westhoek. Maar zijn vernieuwende ideeën botsten met de bewoners en hun hang naar het verleden.

Na een verborgen bestaan van 600 jaar zijn de pareltjes van de Vlaamse miniatuurkunst eindelijk te zien in een nieuw museum op de Brusselse Kunstberg.

In haar opmerkelijke video’s zit er een constante spanning tussen wat beweegt en wat stilstaat of is stilgezet.

Op een zondagochtend speelde de schrijver Koen Peeters chauffeur voor Orhan Pamuk, van Brussel-Zuid naar Tervuren. In het Afrikamuseum trok de Nobelprijswinnaar witte handschoenen aan. Waarom hij dat deed, komt u te weten als u dit blad l...

De koloniale clichés zitten als het ware vastgeroest in ons geheugen, schrijft historicus Guy Vanthemsche.

Wat quarantaine doet met Thomas Heerma van Voss? Weinig, want hij is het gewend om thuis te zitten. Tot hij moet opdraven voor virtuele ontmoetingen en hij in trainingsbroek over perspectiefwisselingen oreert.

‘Ik, blanke kaffer’: een vernietigende zedenschets van de mores onder de Belgische kolonialen.

Zijn de renovatie en dekolonisatie van het AfricaMuseum gelukt? Kiza Magendane bezocht Tervuren met gemengde gevoelens.

Terwijl de onderhandelingen over de Brexit volop bezig zijn, herdenken we de vijfhonderdste verjaardag van “de eerste Europese top”.

Na onder meer Arm Wallonië (2007) en Tranzyt Antwerpia (2013) waagt Pascal Verbeken zich eindelijk ook aan Brussel.

Voor Godfried Bomans lijkt vaak niet het onderwerp van zijn stuk van het grootste belang, maar de bespiegelende uitweidingen naar aanleiding daarvan.

Christine D’haen overleed tien jaar geleden, en dat kan passend herdacht worden aan de hand van haar grafgedichten.

Wim Chielens trekt naar de kust en bezoekt De Panne in België en Bray-Dunes in Frankrijk. Nergens is de grens zo merkbaar als hier, schrijft hij.

De 75-jarige Wiener wordt gehuldigd met een bundeling van korte stukken en een bijna-roman in de vorm van een nautisch logboek.

Pepijn Lanen is in de eerste plaats bekend als Faberyayo van De Jeugd van Tegenwoordig, maar deze taalknutselaar is ook schrijver.

Voor La Superba kreeg hij de Libris Literatuur Prijs. Lukt het ook met deze roman?

Portret van een nukkige dwarsligger en onversneden romanticus, een nicheauteur die ondanks alles toch een poëtisch oeuvre schiep dat er staat.

De enige buslijn die reizigers over de grens tussen Frankrijk en Vlaanderen vervoert, was in haar voortbestaan bedreigd.

De jongste jaren manifesteert een groep Nederlands-Caraïbische auteurs zich met werk van bijzondere kwaliteit. Hangen hun succes en zelfpositionering samen met een veranderd cultureel klimaat?

Birneys had hoge verwachtingen over dit onderzoek naar de Indonesische Onafhankelijkheidsstrijd (1945-1949). Maakt David Van Reybrouck die waar?

Wat Brouwers’ twaalfde roman tot een meesterwerk verheft, is andermaal het verbluffend fris gebleven taalspel.

Alsof ze nog nooit van dekolonisatie of feminisme had gehoord, zo herlas Heleen Debruyne Black Venus van Jef Geeraerts. Stelt het boek literair nog iets voor?

In 2013 ontving Laure Prouvost als eerste Franse de prestigieuze Turner Prize. Haar werk is een grillige en onvoorspelbare ontdekkingstocht.

De regio Rijsel heeft sedert het cultuurjaar 2004 de traditie om driejaarlijks uit te pakken met een groot cultuurfestival. Met het thema "Eldorado" kiest Lille3000 opnieuw voor kunst en verbeelding als verenigend element. Maar niet iederee...

Hoe kan ‘een egocentrische driftkikker en prikkelbare man’ zulke invoelende kindergedichten schrijven?

Lanoyes radicale Shakespeare-bewerking werd in Kaapstad bekroond met acht Kanna’s, de Zuid-Afrikaanse ‘Oscars voor theater’.

Het ontstaan van de eerste grote muziekfestivals in België is in kaart gebracht met een boek vol mooie anekdotes en grappige weetjes.

Van Raemdonck schrijft ruw, ambigu en simpel tegelijkertijd.

Wim Chielens beschrijft de vele monumenten die kort na WOI aan beide kanten van de Frans-Belgische opgericht werden.

De eerste reacties op Bad Boys for Life, het Amerikaanse debuut van de Vlaamse regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah, zijn lovend. Met hun eerste twee langspeelfilms verrijkten ze eerder al de cinema van de Lage Landen.

Wie was mijn moeder? Die vraag probeert Jan Brokken te beantwoorden aan de hand van de brieven die zij vanuit Nederlands-Indië aan haar zus schreef.

Museum Benoît De Puydt in Belle (Bailleul) vernieuwde zijn inrichting grondig voor de expo 'Wonderkamers'. Welkom in het huis van de 19de-eeuwse verzamelaar Benoît De Puydt.

Het Museum in Den Haag gaat op zoek naar Johan Maurits van Nassau-Siegen (1604-1679).

Het gaat Wong in haar video’s om een diepgravende kwestie: hoe de werkelijkheid vorm krijgt.

Het Lam Gods is nu weer te bezichtigen in de Gentse Sint-Baafskathedraal. Maar het altaarstuk kent een woelige geschiedenis, met Elsschottiaanse allure.

Gilliams-biograaf Annette Portegies schetst de contouren van een Antwerpse kindertijd, tussen Dames van Liefde en verlept vrouwvolk.

Als je gedichten uit het hoofd leert, is wachten nooit vervelend en wordt ook wakker liggen spannend.

Waarom een geschiedenis van de Lage Landen, en niet van Nederland en België apart? Omdat dit gebied heel wat verbindende factoren kent die tot vandaag de (politieke) organisatievormen bepalen.

Renate Rubinstein was een autonome en tegendraadse denker, met een afkeer van groepsdwang.

Nu iedereen zo begaan is met de heuvel die Amanda Gorman wil beklimmen, pleit Gie Goris (oud-hoofdredacteur van MO*) voor méér Bijbelse beeldspraak.

In november 2019 is het zeventig jaar geleden dat Ensor stierf. Koen Peeters brengt een ode aan de ‘realist, plein-airist, schilder van het licht en de maskers’.

Met ‘De hoogstapelaar’ wint Wessel te Gussinklo de BookSpot Literatuurprijs 2019 voor fictie.

Afkomstig uit een dorpje in Twente, zonder academische opleiding, heeft Ter Balkt zich altijd een buitenstaander gevoeld, en misschien heeft hij dat imago ook een beetje gecultiveerd. Nadat zijn debuut als onbehouwen rariteit was opgemerk...

Dichter en beeldend kunstenaar Elisabeth Tonnard (Leerdam, 1973) debuteerde in 2003 met Let us go then, you and I. T.S. tipp-exed. Uitgevers die zij benaderde, wisten niet wat ze met het manuscript aan moesten: was dit poëzie, was er voor...

Tomas Vanheste bezocht Boulogne-sur-Mer en schetst een portret van deze “parel van de Opaalkust”. Het is een hoopvol portret. Deze stad heeft volgens de bezoeker de crisis duidelijk achter zich gelaten en bouwt aan een nieuwe toekomst.

De universiteiten in Nederland verzaken hun belangrijkste taak, vindt filosoof Ad Verbrugge: de intellectuele ontwikkeling van het land. Maar hij ziet verandering. ‘Er is alleen meer nodig dan een klein zetje.’

Kunnen het poëtische onderzoek van de natuur van herman de vries en zijn minimale ordening ervan nog altijd jonge kunstenaars inspireren?

In Dat was Watou beschrijft Gwy Mandelinck hoe Watou, dat gelukkige huwelijk van beeldende kunst en poëzie, creatief tot stand kwam.

Indrukwekkend aan muziektheater Orkater is de waaier aan samenwerkingen met allerlei hoeken van de theaterwereld, inclusief Vlaanderen.

Het Lam Gods van Hubert en Jan van Eyck geldt als het eerste grote meesterwerk uit de schilderkunst van de Lage Landen. Maar zo werd het niet altijd gezien.

De eerste ronde van de Franse gemeenteraadsverkiezingen, midden in de COVID-19-pandemie, kende een recordaantal onthoudingen. De tweede ronde is uitgesteld, maar de meeste steden kennen nu al hun toekomstige burgemeester.

Jozef Deleu is een behoudend dichter in de goede zin van het woord, zo blijkt uit Ondoorgrond. Gedichten 1963-2019.

Het Musée de Flandre in het Franse Cassel wil graag de rijke Vlaamse cultuur belichten en zich als grote speler positioneren in de kunstwereld.

Hoe moeten we kunst en kunstenaars nog zien, waarderen, navoelen?

Het is de eerste keer dat dit gebeurt met een Nederlandse roman.

De Taalunie bevroeg zo'n 3.000 leerlingen over het onderwijs Nederlands, de cultuur van de Lage Landen en de actualiteit. In deze bijdrage komen vooral de scholieren uit Noord-Frankrijk aan het woord.

Pleij schrijft over de ‘ontdekking’ van de seksuele lust en hoe die in literatuur en kunst is verbeeld.

De jonge Nederlandse kunstenaar is even gefascineerd door beroemde schilderijen als door triviale afbeeldingen.

Gaston Durnez bezoekt het huis van Jules Verne in Amiens en vraagt zich af: heeft de lezer nog voldoende geduld om in tachtig dagen rond de wereld te reizen?

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de stroom en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de rivier en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

De studie van onze taal en literatuur gaat door zwaar weer. Tijd voor een neerlandistiek die assertief duiding levert bij actuele kwesties.

Yves T’Sjoen beschrijft hoe het project om Claus’ bekendste roman in het Afrikaans te vertalen tot stand kwam.

De afgelopen weken vond een ongeziene milieuramp plaats in de Franse en Belgische Schelde. Tonnen vissen vonden de dood als gevolg van zuurstoftekort, veroorzaakt door een ongeluk met afvalwater. Een kroniek.

Is de Congoroman ‘dat onbenullige genre’ vol ‘avonturen van paters, jagers en ambtenaren’? Het is veel meer dan dat, zo beseft de lezer van Koloniseren om te beschaven.

Nicolas Bourgeois was tijdens het interbellum en de oorlogsjaren één van de belangrijkste figuren uit het Frans-Vlaamse regionalisme. Wido Bourel had in zijn jeugd verschillende gesprekken met hem en schreef die nu neer in een nieuwe boek.

Messentrekkers is een ambitieus, moedig debuut dat getuigt van een rijke verbeelding en een originele taalbeheersing.

In haar column waarschuwt Hind Fraihi onder meer voor de groeiende invloed van ‘een tweede generatie salafistische aanjagers’.

Rovers schetst hoe desastreus de twintigste eeuw voor ‘ruimteschip aarde’ geweest is.

Kunstenaar en cartoonist Benoît van Innis maakte tijdens de lockdown dagelijks een tekening die hij naar enkele vrienden zond. Die tekeningen werden samengebracht in een tentoonstelling en in een boek.

Henri Beunders onderzoekt de betekenis van tatoeages.

Paul Demets krijgt de Jan Campert-prijs voor ‘De klaverknoop’. Hij is ‘een dichter die essentiële thema’s behoedzaam maar met vakmanschap exploreert’.

Er is iets mis met de manier waarop vaak over eenzaamheid geschreven wordt. Daniël Rovers voelt zich als lezer ‘niet zozeer aangesproken, als wel buitengesloten’.

In 2015 engageerden Nederland en België zich om de zee op duurzame wijze beschermen tegen het jaar 2020. Is het tij gekeerd?

Peeters’ zelfonderzoek krijgt extra diepgang door het contrast tussen Oostende en Brussel.

In 'Toekomstkoorts' en 'Over het Kanaal' weeft Beck een fascinerende plot rond opmerkelijke passages uit de Belgische geschiedenis.

De interessantste passages in Wij, de mens van Frank Westerman gaan over mensen, niet over ‘de mens’.

Het leven van arts en ex-communist Jan Van Duppen inspireerde Louis van Dievel tot een roman: De dokter is uw kameraad niet.

Journalist, conservatief en atlanticus J.L. Heldring (1917-2013) groeide tussen 1960 en 2012 (!) uit tot een journalistiek kwaliteitsmerk.

Cyriel Moeyaert is overleden. Hij heeft zich zijn hele leven ingezet voor het Standaardnederlands in Vlaanderen en voor de studie van het Nederlands van Frans-Vlaanderen.

Nergens laat de loonkloof tussen mannen en vrouwen zich zo sterk voelen als in het voetbal en het wielrennen. Tijd voor een grondige verandering, vindt Hind Fraihi.

Ontwerpers van de jonge generatie laten de grenzen tussen wetenschap, technologie, design en kunst vervagen in hun streven naar een betere wereld. Nederland loopt in de voorhoede van deze zoektocht.

Op de longlist staan grote namen als Maarten ’t Hart, Herman Koch, Oek de Jong en Mensje van Keulen, maar ook jonger talent als Thomas Heerma van Voss, Charlotte Van den Broeck en Koen Sels.

Ook voor Thomas Heerma van Voss stelt corona de zaken op scherp: schrijven over het virus of juist niet?

Scholtens boeken gingen altijd al over het verdwijnen van culturen, maar nu heeft hij dat verweesde gevoel in een nog indringender vorm gegoten.

Luc Devoldere laat zijn gedachten dwalen over de ondraaglijke lichtheid van het volkslied, en steekt Italië een hart onder de riem met zijn officieuze hymne.

Melissa Farasyn is taalkundige aan de UGent en bestudeert het Frans-Vlaams. Ze presenteert haar onderzoek.

150 jaar geleden werd Matisse geboren in Le Cateau-Cambrésis. Daar loopt nu in het naar hem genoemde museum ‘Devenir Matisse’.

Thomas Heerma van Voss was virtueel schrijver in residentie. ‘Ik zag je vaker dan mijn vrienden en familie. Dan iedereen eigenlijk.’

Na de goed onthaalde dichtbundel 'hoe de eerste vonken zichtbaar waren' (2017) debuteert Simone Atangana Bekono met een roman, 'Confrontaties'.

Het debat over dekolonisering staart zich al te vaak blind op symboolkwesties, en daardoor ontstaat geen toenadering, maar juist nog meer polarisering.

Net als in ‘Kindsoldaat’ verwerkt Van den Boogaard in ‘Jachthuis’ zijn familiegeschiedenis. Maar ook de rest van zijn oeuvre resoneert mee.

Schermer doet een direct appel op de lezer om zelf na te denken.

Vele Europese vorsten gaven tijdens de coronacrisis een toespraak. Hoe zetten ze hun woorden kracht bij? Wat betekenden de betrokken blik van Willem-Alexander en de stijve mimiek van Filip voor hun boodschappen? En wie gaf de beste speech?

Fieke Van der Gucht vindt een cassette waarop ze ‘De wolf en de zeven geitjes’ navertelt, en dit is de transcriptie daarvan. Maar hoe oud is ze in deze opname? Lees het in haar column.

In de laatste editie van dit onzalige jaar: het onverwachte vertrek van Luc Coorevits bij Behoud de Begeerte, de dood van Martin Ros en Koenraad Goudeseune, verschuivingen in uitgeversland en prijzennieuws, natuurlijk.

In zijn biografie van Brakman schetst Nico Keuning het beeld van een geestige, maar egocentrische man die al van jongs af aan een uitzonderingspositie innam.

Wim Chielens gaat op zoek naar lieux de mémoires van WOI in Noord-Frankrijk. In Loos-en-Gohelle vindt hij het verhaal van Rudyard Kipling, die jarenlang zijn vermiste zoon zocht.

Polemist, provocateur en querulant: A.H.J. Dautzenberg is het allemaal. Met sardonisch genoegen zet deze veelschrijver de lezer voortdurend op het verkeerde been.

Wie weet waar te kijken, kan de geschiedenis van planeet en mensheid lezen in bomen en landschappen. Salomon Kronenberg en Valerie Trouet vertellen zo het verhaal van de aarde, van ons verleden en misschien ook van onze toekomst.

De bundel ‘Koloniaal Congo‘ verwijst de mythe dat de Belgische kolonisatie de Congolezen vooruitgang bracht naar het rijk der fabelen.

Wie het Rijksmuseum bezoekt na de heropening van de musea, zal in de Eregalerij drie vrouwelijke schilders kunnen bewonderen: Gesina ter Borch, Rachel Ruysch en Judith Leyster.

Gaston Durnez (1928-2019) schreef in de jaren 1960 voor Ons Erfdeel een populaire humoristische reeks over België: ‘Mijn leven onder de Belgen’.

Twee historische boeken bieden een totaaloverzicht van de mondiale culturele interactie.

Dertien Vlaamse kunstenaars en organisaties zijn in Brugge bekroond met een Ultima.

Een nieuwe biografie geeft de zeventiende-eeuwse astronoom en uitvinder de eer die hem toekomt.

Historicus Herman Balthazar neemt afscheid van Ons Erfdeel vzw.

Vlaanderen als eregast op de vijftigste editie van de Brusselse Foire de Livre.

Nu te zien in De Stadscollectie van stad Antwerpen en het M HKA: de jonge schilder Bendt Eyckermans (1994), die wereldwijd gegeerd is bij verzamelaars.

De vijf belangwekkendste artikelen over maatschappij uit 2019, gekozen door de redactie.

Erich Wichman is een van de eersten in Nederland geweest die abstracte kunst maakte. Behalve een beschrijving van leven en werk stelde kunsthistoricus Frans van Burkom voor de biografie Erich Wichman. Ironische kunst, tragisch leven ook een...

Bijna tegelijkertijd zijn twee boeken verschenen die ons een tegengesteld levensideaal voorspiegelen, Echte pretentie van Joost de Vries en Discretie van Peter Venmans. Wat is het nu: moeten we discreet of juist pretentieus door het leven g...

‘Het raadsel van alles wat leeft’ van Jan Paul Schutten en Floor Rieder is in China uitgeroepen tot één van de tien beste kinderboeken van 2019. Frauke Pauwels besprak dit boek en de twee volgende delen van dit informatieve drieluik.

Kunstwerken langs de snelweg: het kruis van Fabre, chaos en een cycloop.

Precies 75 jaar geleden, op 13 oktober 1944, viel de eerste V1 op Antwerpen. Meteen het begin van een lange periode van angst en terreur.

Het doek stond haar even tegen. Dus legde de schilder zich toe op sculpturen, installaties, video. Nu is ze, met een omweg, teruggekeerd naar het platte vlak.

Aart Staartjes bedacht de nukkige zeurkous Meneer Aart zelf toen Sesamstraat wat te zoetsappig werd. De rol kostte hem weinig moeite.

Declercq schetst een indringend portret van een van Nederlands bekendste dorpen. Maar bevestigt hij niet juist de vooroordelen die hij wil blootleggen?

De rol die Europa in de vluchtelingencrisis heeft gespeeld – en nog steeds speelt – zou aanleiding moeten zijn voor diepe schaamte, schrijft Cyrille Offermans

Peter Vermeersch verwerkte zijn ervaring als jurylid in een rechtszaak in een aangrijpend boek.

Dat het onderwijsdebat een groots politiek gevecht is dat sluimert, soms opflakkert maar nooit uitdooft, toont Barbara Moens uitstekend aan.

Transgenders laten steeds meer van zich horen, en ook het fictiepersonage dat worstelt met het onderscheid tussen man en vrouw stapt langzaam maar zeker in het licht.

Een eeuw na het einde van de Grote Oorlog heeft het fronttoerisme een veel minder kritische dimensie. De stem van verzoening en vrede wordt almaar vaker vergeten.

Mathieu Zana Etambala schreef een boek zonder polemische ambitie. Maar hij maakt wel gehakt van Leopold II en zijn Congo-beleid.

De tweede etappe van onze fietsreis op de Via Belgica brengt ons van Doornik tot Liberchies.

Kameropera, muziektheater, composities voor orkest, koor en solo-instrumenten, componist Annelies Van Parys doet het allemaal.

Bespreking van de biografie over Frans Kellendonk, van Jaap Goedegebuure.

Charles de Gaulle overleed vijftig jaar geleden. En dat niet alleen. De regio Hauts-de-France brengt hem hulde.

Van der Molen onderneemt haar eigen, bescheiden zoektocht naar daar waar de mens thuis was en is.

In Grevelingen (Gravelines) wordt al twee decennia gebouwd aan de Jean Bart, een schip uit de tijd van Lodewijk XIV. Dit archeologische experiment bleef lange tijd onderbelicht, maar krijgt nu een ruimere weerklank.

Vaderliefde is een ode aan de man die de schrijver in Thomése deed ontkiemen.

Piano Works Debussy, een fysiek duet tussen choreografe Gruwez en pianiste Claire Chevallier, gaat op 2 oktober in wereldpremière.

Ruim honderd jaar geleden werd de wereld getroffen door een van de meest dodelijke pandemieën ooit: de Spaanse griep. Het huidige Covid-19-virus roept hier uiteraard herinneringen aan op, maar er zijn nu ook nieuwe theorieën over de oorspro...

Van vervloekt tot aanbeden, zo kun je de wandeling van de vagebond door onze cultuurgeschiedenis samenvatten. Hanssen loopt met hem mee in zijn Handboek voor de vagebond.

De metropool Rijsel vierde in 2018 zijn 50e verjaardag. Bertrand Verfaillie schetst de geschiedenis van deze instelling. Het is een geschiedenis die bestaat uit grootse verwezenlijkingen, maar de auteur plaatst toch ook enkele kritische kan...

Bespreking van Joke van Leeuwens Hier.

Hoe divers is het Nederlandse literatuuronderwijs?

Kleindenken beperkt het potentieel van het Nederlands, vindt Henriette Louwerse.

In VIN, haar vierde roman, beschrijft Ruth Lasters de kwetsbaarheid van een beginnende leerkracht.

Vanwaar komt onze fascinatie voor de Mattheuspassie, een gelegenheidswerk dat Bach bijna driehonderd jaar geleden schreef?

Het lot van de studie van de Nederlandse taal en cultuur is in Zuid-Afrika onlosmakelijk verbonden met het Afrikaans, dat onder druk staat.

‘Welkom’ heet het initiatief waarmee Flandres Télévision en een Vlaamse partner de troeven van de Franse en Belgische Westhoek willen belichten. “We willen mensen over de grens krijgen”, klinkt het ambitieus. Daarmee krijgt de Westhoek eind...

Stapsgewijs nam Vooruit definitief afscheid van de band met de socialistische beweging. Wel bleef het kunstencentrum een verzamelplek voor progressieve figuren en bewegingen.

Marleen Stikkers alternatieve geschiedenis van het www biedt inspiratie voor een digitale toekomst die rekening houdt met publieke waarden.

Voorstelling van het werk van Paul Ibou naar aanleiding van zijn boek ‘Design & Art. Activa 25‘.

Trouba Train Trip en Borderland Festival breken de komende weken de grenzen open tussen taal, publiek en programmatoren.

Dankzij de installatie van deze Nederlandse kunstenares wordt er nog eens gedanst in het Gentse Kunstencentrum Vooruit.

Het veelkoppige monster Rosto (1969-2019) is de geestelijke vader van een alternatieve bijbel vol muzikale beeld- en filmverhalen.

Op 22 februari is het 950 jaar geleden dat in Kassel (Cassel) een belangrijke veldslag werd geleverd.

Bruegel houdt altijd een slag om de arm, en daarin schuilt zijn magie.

Filmregisseur David Verbeek probeert in An Impossibly Small Object opnieuw te vangen wat zich niet in woorden laat uitdrukken. Hij is de poëtische chroniqueur van de ambigue metropool.

In de zesde dichtbundel van Anne Vegter blijkt het helemaal niet gemakkelijk om identiteiten vast te leggen.

In 2019 viert de oudste vakgroep Nederlands in het Verenigd Koninkrijk, verbonden University College London, haar honderdjarige bestaan. Maar valt er wel wat te vieren?

Anneleen Van Offel vertelt haar pakkende debuut Hier is alles veilig met subtiele hints en rake beschrijvingen in een prachtige taal.

Hedendaagse beeldende kunst met de voeten volop in de wereld. Dat brengt Panorama 22 - Les Sentinelles in Le Fresnoy in Tourcoing. De titel presenteert de rol van de kunstenaar: iemand die op de uitkijk staat. En dat is wat de werken in Pan...

Jordi Lammers geeft in briefvorm het woord aan de Benta, of mondboog, een snaarinstrument dat met tot slaafgemaakten in onder meer Curaçao terecht kwam en daar nog steeds bespeeld wordt.foto © Marianne Hommersom

Piet de Rooy schrijft over het decennium waarin alles veranderde.

Met de dood van taalkundige en dialectoloog Hugo Ryckeboer verliest het Nederlands in Frankrijk een van zijn belangrijkste specialisten.

Maas Theater en Dans uit Rotterdam maakt prachtig werk voor de jeugd én voor wie bereid is het kind in zich vrije doorgang te verlenen.

Hoe is het gesteld met de Gentse sporen in Nederland? Een zoektocht in de voetsporen van Multatuli, Edward Anseele, Henriette Roland Holst en Willem Wilmink.

In de loop van maart worden in heel Frankrijk gemeenteraadsverkiezingen gehouden. In het noorden zal vooral naar het resultaat in Rijsel gekeken worden. Blijft de huidige burgemeester aan de macht? Dit leek ons een goed moment om de geschie...

In 2002 verschenen alle liedteksten van Ramses Shaffy en kort daarna een biografie over Liesbeth List. Ze waren iconen van het Nederlands chanson met een grote uitstraling in het hele Nederlandse taalgebied. Velen dachten dat ze een koppel ...

Heleen Debruyne haalt vrouwelijke schilders uit de vergetelheid. Deel twee: Clara Peeters

Zijn verfijning van de olieverftechniek, zijn scherpe observatie van de wereld en zijn virtuoze schildering van het licht kennen ook vandaag hun gelijke niet.

Een gigantische tropicale serre in Pas-de-Calais. Tropisch paradijs of milieuramp?

De IJzer stroomt door het onderbewustzijn van Katrien Vandenberghe. Dit voorjaar wandelde ze langs de stroom en volgde de GR 130. Terug thuis noteerde ze haar ervaringen.

In een boeiend boek over de gezamenlijke geschiedenis van Cuba en België lees je onder meer hoe het eiland bijna een Belgische kolonie werd.

De auteur durft in Waagstukken een diepte op te zoeken die je vandaag niet zo vaak meer ziet.

De radicaal onverzettelijke Eysselinck krijgt de plaats die hij verdient in de cultuurgeschiedenis van de Lage Landen.

Aluin uit Utrecht laat overtuigend zien waarin een klein theatergezelschap groot kan zijn: voor een publiek van jong en oud de oeroude traditie van het verhalen vertellen levend houden.

Roelof ten Napel is een van Nederlands interessantste auteurs uit de nieuwe generatie: zowel in zijn romans als in zijn dichtbundels durft hij al schrijvend te denken.

Vaak valt haar oog op alledaagse, bijna lullige onderwerpen: een radiator, twee laarzen, een stippeltjesonderbroek.

Op 10 oktober weten we wie de tweede Onze Taal-ANV-taalboekenprijs krijgt. De shortlist bestaat uit zes boeken, die onder meer gaan over Cruijff, Cicero en straattaal.

Jonge alfa’s gaan met hun studiekeuze dwars tegen de tijd in. Ruth Joos steekt hen een hart onder de riem.

Driehonderd jaar geleden werden in het Noord-Franse mijnbekken voor het eerst kolen bovengehaald. Ruim twee eeuwen lang brachten ze welvaart, maar op het einde van de jaren 1980 sloten de laatste mijnen. En sindsdien verloederde deze regio....

Astrid Roemer levert met dit boek een belangrijke bijdrage aan de postkoloniale Nederlandstalige literatuur.

Ons brein is een fabriek van metaforen en associaties, schrijft Robbert Dijkgraaf.

Een identitair verhaal over Jan van Eyck met cameo's van Napoleon, Hitler, de moeder van Schopenhauer én de kunstenaar zelf als gestoorde wetenschapper.

Gabriël Metsustraat 6 in Amsterdam, het huis waar Etty Hillesum in de oorlog haar dagboeken schreef, wordt bedreigd met sloop. Er is een petitie om dat te voorkomen. Philippe Noble, de Franse vertaler van haar werk, licht het belang van dez...

Thomas Heerma van Voss leest Jan Arends voor, een stagiair filmt het gebeuren. En dan valt de schrijver uit zijn rol.

De kunstenaar uit Den Haag bouwt overrompelende ervaringen in de vorm van grote installaties. Effectbejag vind je bij hem niet, wél een even speelse als onderzoekende houding.

Louis Paul Boon stierf op 10 mei 1979, maar zijn oeuvre is springlevend.

Thomas Heerma van Voss verlaat zijn schrijfkamer en begeeft zich op de sociale media en de literaire podia.

Romana Vrede schrijft haar autistische zoon een brief en dat levert een hard, maar liefdevol boek op.

Er gaapt een gat van bijna twee eeuwen in de literaire canon van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren: niet één titel die tussen 1658 en 1838 uitkwam, haalde de lijst.

Typisch Weense anekdote. Voor het bankje op het perron van Wien Mitte, waar ik met mijn lief zit te wachten op de trein die haar na een verblijf van een paar dagen terug naar de vlieghaven moet brengen, ligt een plekje kotsachtige brij. E...

Honderd jaar geleden werd Neutraal Moresnet ingelijfd door België. Dit geografische curiosum bestond van 1816 tot 1919 op het drielandenpunt tussen België, Nederland en Duitsland.

In La Piscine in Roubaix is een uitgebreide tentoonstelling gewijd aan de Noord-Franse schilder Marcel Gromaire.

Dichter Fremery en makelaar Voûte voeren eind 18de eeuw een verbaal duel op het scherp van de snee. Hun polemiek over handelswaarheid en poëzie klinkt onmiskenbaar door in de Max Havelaar.

De Nederlandse documentairemaakster portretteert eigenaren van een Rembrandt-schilderij en orkestreert hun verhaal als een spannende detective over de jacht op een onbekende Rembrandt.

Nu er een oeuvrecatalogus is van Schmalzigaug, kan zijn naam een prominentere plaats krijgen in de handboeken over de avant-garde.

Jules Deelder, schrijver en nachtburgemeester van Rotterdam, is overleden. Onlangs nog vierde hij zijn 75ste verjaardag.

Wat zijn de bewegingen in de internationale neerlandistiek, de successen en de gevaren?

De poëzie van Albertina Soepboer is een wonderlijk stemmenspel dat het gehele domein van de menselijke ervaring tracht te bestrijken.

In de reeks "De Nederlanden in Frankrijk 2.0" bezoekt Wim Chielens Broekburg en komt in de ban van het werk van Anthony Caro.

Het jongste boek van Jan Wim Buisman Onweer heeft als ondertitel: een kleine cultuurgeschiedenis 1752-1830. Zijn bescheidenheid siert de auteur, maar de opzet van zijn boek is allerminst klein. De studie stelt scherp op de gevolgen van de u...

Net als in zijn debuutroman 'Generator' (2015) focust Koen Sels in 'Gloria' op de vele virtuele mogelijkheden die de werkelijkheid in zich draagt.

De vijfde roman van Meijer is gebouwd op een krachtige metafoor voor onze omgang met de aarde.

Zitten, zwijgen en kijken was ooit het devies. Nu mag de toeschouwer deelnemen of zelfs mee creëren.

Gaston Durnez las de memoires van de bekendste Belgische diplomaat: Frans van Daele, die ook wel ‘schaduwkoning’ wordt genoemd.

De vijftien werken die de kunstenaar nog tot eind januari toont in de Brusselse Galerie Templon vormen een hoogtepunt in zijn oeuvre.

Literatuur hoeft geen dode letter te blijven, zo blijkt uit Winteruur. Balancerend tussen ernst en lichtheid tonen cabaretier Wim Helsen en zijn gasten hoe ze teksten in het dagelijkse leven gebruiken

Het oordeel “fout” is hopeloos tijd- en cultuurgebonden. Dus niet aan oude teksten raken? Toch wel, zeker bij kinderboeken.

De voorstellingen van het Brusselse Peeping Tom zijn opgebouwd uit een ongewone mix van hyperrealistische decors en fysiek surrealisme, virtuoze dansers en lokale figuranten. Een unheimisch portret.

Bedwelmende concerten die in een ademtocht uitverkopen en een visueel concept dat door een wereldwijd netwerk van fans wordt uitgedragen: Amenra speelt het klaar op eigen kracht.

Vantournhouts voorstellingen dragen invloeden van diverse disciplines en vormen een voortdurende verkenning van de mogelijkheden van het lichaam.

François Boucq is een van de belangrijkste Franse stripauteurs. Hij werd in 1955 in Rijsel geboren. In 1998 werd hij bekroond met de Grote prijs van de stad Angoulême, de belangrijkste Europese oeuvreprijs voor stripmakers. Chris Bulcaen st...

In Yellow, het tweede deel van zijn The Sorrows of Belgium-trilogie bij NTGent, richt Luk Perceval zich op de collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Marja Vuijsje toetst de feministische literatuur van de jaren 1970 op haar houdbaarheid, en Marja Pruis gaat op zoek naar de relevante stemmen in het feministische debat van vandaag.

Een gemeenschappelijke omgangstaal is nodig. Maar adoratie van het Engels verzwakt de kennis en het prestige van het Nederlands.

De eerste etappe van onze fietsreis op de Via Belgica brengt ons van Boulogne tot Doornik.

In Het stad in mij verzamelt Maud Vanhauwaert de poëtische interventies en experimenten die ze ondernam als negende stadsdichter van Antwerpen (2018-2019).

‘Wat draag jij aan ons platform bij?’ Weinig doet Thomas Heerma van Voss makkelijker stilvallen dan een poging te concretiseren wat iets inhoudt of maatschappelijk voorstelt.

21 februari is de Internationale dag van de Moedertaal. Adriaan van Dis zingt de lof van alle talen uit zijn jeugd die zijn schrijven hebben beïnvloed.

In BOZAR loopt tot 26 mei een fraaie tentoonstelling over de veelzijdige, succesvolle en vernieuwende Bernard van Orley.

Het Musée de Flandre in Cassel is op korte termijn uitgegroeid tot een van de belangrijkste musea in de regio. De directrice van het museum, Sandrine Vézilier-Dussart, somt de redenen van dit succes op, maar geeft vooral haar persoonlijke v...

Bart Van der Straeten kijkt volgende week opnieuw naar het boekenprogramma Brommer op zee. Maar mag het iets minder fragmentarisch?

Hoofdredacteur Luc Devoldere leidt het tweede Ons Erfdeel-nummer van 2019 in.

Over ‘Het wolkenpaviljoen’ van Jannie Regnerus.

Sedert de verstrengde maatregelen van het najaar in België en Frankrijk is de cultuursector opnieuw beland in een somber straatje. Perspectief is er pas naar de zomer toe. Een aantal cultuurspelers blijft niet bij de pakken zitten. Anderen ...

Ze was misschien wel de grootste Nederlandse actrice van de 20ste eeuw. Brigit Kooijman schreef een boek over haar, gebaseerd op de vele gesprekken die ze met haar voerde.

Hoe is de kijk van de Noord-Fransen op Vlaanderen, en omgekeerd, de afgelopen veertig jaar veranderd?

Grensregio Lille-Kortrijk-Tournai wil zijn water als troef uitspelen in 'Het Blauwe Park'. Mooie ambitie – als er keuzes worden gemaakt.

Barnard hanteert beurtelings de karwats van de haat en de fluwelen zweep van de schoonheid.

De Franstalige journalist Guy Duplat kende Frie Leysen goed en schreef voor ons een portret van deze veeleisende, visionaire vrouw. ‘Dat je je publiek respecteert betekent nog niet dat je gaat pleasen.’

Kasper Bosmans onderzoekt in zijn werken de geschiedenis van tradities en objecten en creëert nieuwe verhalen om een kritische blik te werpen op culturele en politieke relikwieën.

In 'Volt' gaat inhoudelijke vaagheid wonderwel samen met stilistische zorgvuldigheid en helderheid.

Het vijfde boek van deze filosofe is een ideeënroman over liefde en vrijheid, en de strijd voor wat de moeite waard is.

Wie helpt wie? Dat is de vraag in het aangrijpende romandebuut van Siel Verhanneman, ‘Of iedereen gaat dood’.

Liefde voor het Nederlands hebben buitenlandse sprekers van de taal zeker, zo bleek op het eerste Ons Erfdeel-colloquium ter gelegenheid van het zestigjarige bestaan van het tijdschrift. Maar er zijn voldoende middelen nodig om liefhebber...

Literaire berichtgeving uit Vlaanderen en Nederland. Met onder meer 75 jaar De Bezige Bij, prijzen voor Maxim Februari en warme aanbevelingen voor een nog beter leven.

“Hebt u wel eens een formulier van het Letterenfonds gezien? Of het lesmateriaal voor beter literatuuronderwijs? Of de aanbevelingen van de Nederlandse bibliotheekcentrale? Of de tips van de week in welk tijdschrift dan ook? Dat heeft ...

Geen andere veelschrijvende oeuvrebouwer heeft in de Nederlandse taal zo’n consistent verzameld werk gemaakt.

De Nederlandse fotograaf Bas Meeuws zet de traditie van bloemstillevens uit de Gouden Eeuw voort. Vooral de doeken van Hans Bollongier inspireren hem.

In Mooi doodliggen van A.F.Th. van der Heijden is de actualiteit nooit ver weg.

In We houden zo van Anthi lees je het relaas van een verblijf van twee jaar in de Griekse hoofdstad in een soort dagboekvorm.

‘Ce magnifique gâteau!’ is een stopmotionfilm over het koloniale verleden van België, gemaakt door Emma De Swaef en Marc James Roels.

Dit artikel schetst een portret van deze veelzijdige man en formuleert terloops ook enkele kritische bedenkingen bij bepaalde pretenties van de sociologie.

Vijftig jaar geleden werd in een paar uur tijd twee keer geschiedenis geschreven: Eddy Merckx won zijn eerste Tour en de mens zette voet op de maan. De parallellen tussen die twee missies zijn merkwaardig.

Theater is voor Pfeijffer het geschikte genre om zijn voornaamste thema uit te werken.

In zijn column viert Gaston Durnez een dubbele verjaardag: het is 30 jaar geleden dat Simenon overleed en 90 jaar dat Maigret werd geboren.

Vrijwel alles wat Kuitert in haar indrukwekkende studie vertelt, is in Nederland volslagen onbekend.

De cultuursector is in crisis, ook in Nord-Pas-de-Calais. Dat beseft de Franse president Macron, die op 6 mei aandacht aan deze sector besteedde. Maar ondanks zijn interventie blijft de toekomst bijzonder onzeker.

Heleen Debruyne haalt vrouwelijke schilders uit de vergetelheid. Deel drie: Judith Leyster. ‘Pas in de late twintigste eeuw gingen kenners haar zien voor wat ze was: een grote kunstenaar.’

Klaus Verscheure werkte jarenlang als regisseur van bekende televisieseries in Vlaanderen. De jongste jaren maakt hij vooral naam als beeldend kunstenaar.

Niet minder dan 76 verschillende bloemen en planten zijn er geïdentificeerd op het Lam Gods. En al dat groen woekert van betekenis.

Wil de echte Van Gogh nu eindelijk eens opstaan?

‘De afwezigheid van Mark Manders, de overzichtsexpo van deze Nederlandse kunstenaar in Bonnefanten (Maastricht), is opnieuw open (2 juni tot 23 augustus). En dat is uitstekend nieuws.

In zijn voorstellingen probeert de Iraaks-Vlaamse theatermaker Mokhallad Rasem voortdurend de ervaring van het vluchteling-zijn vorm te geven.

Toen regisseur Luc Perceval me in het midden van de jaren negentig uitnodigde om samen met hem te beginnen aan de twaalf uur durende marathonproductie die Ten oorlog zou worden, heb ik niet lang geaarzeld. Correctie: ik heb slechts een pa...

Portret van een theoloog-choreograaf-tekenaar met middeleeuwse mystiek uit de Lage Landen als inspiratiebron.

Heleen Debruyne haalt vrouwelijke schilders uit de vergetelheid. Deel vier: Michaelina Wautier.

Luc Devoldere bladert door zijn woordenboeken, waarschuwt voor valse vrienden en zingt de lof van een taal die in verschillende landen wordt gesproken: het Nederlands.

Saskia Boelsums leeft in dezelfde omgeving en onder dezelfde lucht als tal van illustere Oude Meesters. Dat laat ze ook zien in haar landschapsfoto’s.

Een portret van de Belgisch-Portugese illustrator Fatinha Ramos, die de haren van haar personages in de wind laat waaien.

Roland Gunst – half Vlaams, half Congolees – verwerkt zijn zoektocht naar een eigen identiteit in verschillende vormen: installaties, performances, film- en videowerk.

Wat maakt de debuten van Lukas Verstraete, Thijs Desmet, Phaedra Derhore en Yannick Pelegrin bijzonder?

In haar collages combineert Lieke van der Made diverse stemmen en geschiedenissen tot een nieuw geheel dat uitnodigt tot verder onderzoek.

Schrijver en theatermaker Rebekka de Wit schreef met Afhankelijkheidsverklaring een heel politiek werk, zonder die pretentie te hebben.

Jan van Mersbergen speelt in zijn nieuwste roman De onverwachte rijkdom van Altena met de mogelijkheden die het biedt als je taal en werkelijkheid naar je hand durft te zetten.

Historicus Éric Vanneufville wijdde een boek aan de controversiële Frans-Vlaamse ‘voorman’ Jean-Marie Gantois (1904-1968).

Nu al een dikke roman over corona? Nee, Dit verhaal speelt in een verre toekomst, het is een dystopie, een ontspoorde utopie, waar de hoofdpersoon uitbreekt.

Thomas Heerma van Voss verlaat zijn schrijfkamer en ontmoet een nieuwe opdrachtgever. Dat levert fijne schrijfklussen op, tot het misgaat met die publicatie.

200 jaar na de geboorte van Eduard Douwes Dekker laat hoofdredacteur Luc Devoldere zijn licht schijnen over de auteur van Max Havelaar.

Een wereld vol patronen boek biedt een schitterend, polycentrisch en multidisciplinair panorama.

Wat is het resultaat van de deal tussen Google Books en de Gentse universiteitsbibliotheek?

Inwoners van verschillende landen kunnen wel dezelfde taal spreken, maar hebben daarom niet noodzakelijk dezelfde gebarentaal.

Recensie van: Charlotte Mutsaers, Koetsier Herfst, De Bezige Bij, Amsterdam, 2008, 464 p.